సప్త స్వరములు

సప్త స్వరములు ::::::
,,,,,,,,,,,,,,

"శ్రుతిభ్యః స్యుః స్వరాః :::
షడ్జర్షః భగాంధార, మధ్యమాః :::
పంచమో ధైవత శ్చాధ ,:::
నిషాద ఇతి సప్తతే।"

////////////////////////////////////////////
మన సంగీతమున కు "ద్వా వింశతి శ్రుతులు " మూలాధారములు.
ఈ శ్రుతులు ప్రాతి పదికగా సప్త స్వరములు ఏర్పడినవి.
" "షద్జము,ఋషభము,గాంధారము,మధ్యమము,
పంచమము, ధైవతము ,నిషాదము "లు.

;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
వీనిలో "షద్జ,పంచమము "లు స్థిర స్వరములు,

మిగిలిన ఐదు స్వరములలో ప్రతి స్వరమునకు "ప్రకృతి,వికృతి "లు కలవు.
ప్రకృతి స్వరములు 'శుద్ధ స్వరములు '.
వికృతి స్వరములు 'తీవ్ర స్వరములు .

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

సిరా ,'గొలుసు కట్టు నవల', యాక్టర్లు

1) కాగితముల కట్ట ,కాయితాల బొత్తి ,::: టావు ,టావులు ,టావు పేపర్లు , దస్తా ,దస్తా వేజులు,దస్త్రం ,కవిలె కట్ట ,
2)సంచీ ,సంచిక ,సంపుటి
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
:::::::::::::::::::::::::::::
1) కలము ,పెన్ను ,పేనా, ఘంటము ,బాల్ పెన్ను ,ఫౌన్ టెన్ పెన్ను ,రీఫిల్ పెన్ను ,పెన్సిల్ ,స్కెచ్ పెన్నులు ,ఇంక్ పెన్ను ,
2) పాళీ ,రీఫిళ్ళు ,రీఫిల్సు ,
పెన్ను కాపు :::
1)సిరా ,ఇంకు
2)కజ్జలము,'గోల '
:::":::" కజ్జల ధ్వజము "=మసియే జెండాగా కలది,అనగా 'దీపమి '.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
పత్రికా పారిభాష్యములు ::::::
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1)పత్రికలు ,పత్రికా రచనములు ,పత్రికా కథనములు ,
2) ముద్రిత నవల , "సశేషము " ,మిగతాది వచ్చే వారము చదవండి .'
3) ధారా వాహిక , ధారా వాహిక నవల ,'గొలుసు కట్టు నవల ,::: నవలీకరణ ,(;;''సినీ కరణ '')

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1)నాటకము ,నాటిక ,రేడియో నాటకము , రూపకము ,
2) సినిమా ,రేడియోలో సంక్షిప్త శబ్ద చిత్రము ,
3) ప్రహసనము ,యక్ష గానము మున్నగునవి.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

నాటకము ::::::
,,,,,,,,,,
...........
1)నాటకములోని పాత్రలు ,
::::::
ధారులు ,యాక్టర్లు ,నటులు ,నటీ నటూలు ,,,::: నటి ,నటుడు ,ఆర్టిస్టు/లు ,డబ్బింగ్ ఆర్టిస్టులు , హీరో ,హీరోయిన్ ,హీరో హీరోయిన్లు ,ఫైటింగ్ మాస్టర్లు ,దూప్ ,
" అతను ,యుధ్ధ సన్నివేశాలలో ,హీరోకు "డూపు "గా వేస్తున్నాడు."
'విదూషకుడు ' ,కామెడీ యాక్టరు ,సైడ్ హీరో ,సైడ్ హీరోయిన్ ,కారెకృఅర్ యాక్టర్లు,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
అతిథి నటుడు/లు,,,../నటి,:::
గెస్ట్ యాక్టర్ ,చైల్డ్ ఆర్టిస్టు ,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

1) "మట్టిలో మాణిక్యము "చిత్రములో భానుమతి యాక్షను చించేసింది."(="చాలా బాగున్నది,మార్వలస్!" ).
2)వాని నటన పేలవముగా ఉన్నది."
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

నాటక పరిభాష :::
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1) స్వగతము =తనలో తాను అనుకొనుట ,ఆ సీనులో ,తక్కిన యాక్టర్లకు ,ఆతని 'స్వగత సంభాషణలు ' విన పడవన్న మాట!
2) ప్రకాశముగా=స్వగతమై పోయిన తర్వాత తక్కిన వారితో ,మామూలుగా మాట్లాడుట ,::: సధారణంగా ,ఈ రెండు పదములూ "బ్రాకెట్ట్సులో + (,,,,,,,,,) రాసి ఉంచుతారు.
3) కోరస్ ::: అందరూ కలిసి ,పాడుట .:::ముక్త కంటము "తో ,ఏక గొంతుకతో ,,,
4)సూత్ర ధారుడు ,సూత్ర ధారులు,
5)తెర వెనుక , ::: వేదిక పైన ,"ఈ వేదికను అలంకరించిన వారు...." ,స్టేజీ ,రంగ స్థలము ,
6)సభా సదులు ,సదస్యులు ,ఆహూతులు ,ప్రేక్షకులు ,"ప్రేక్షక మహాశయులకు నమస్కారములు ."
7) (::: సాహితీ ప్రాంగణము ,కొలువు,ఆస్థానము,రాజాస్థానము , నిండు పేరోలగము ,రాజ సన్నిధి :::)
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
"సాహితీ సమరాంగణ సార్వ భౌముడు "=శ్రీ కృష్ణ దేవ రాయలకు గల బిరుదు.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

మాతువు,ధాతువు

మాతువు,ధాతువు :::
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

" వాఙ్మాతు రుచ్యతే గేయం ::: ధాతు రిత్యభి ధీయతే :::
వాచం గేయం చ కురుతేయః ,స "వాగ్గేయ కారకః /"

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
తాత్పర్యము::: గేయంలోని మాటల కూర్పుయే 'వాక్కు '.,
దీనినే "మాతువు " అని పిలుస్తారు.
అలాగే , సంగీతపు కూర్పు "యే ధాతువు "
మాతు ,ధాతువులను రెండింటినీ సమర్ధతతో రచించ గలిగిన వాడే "వాగ్గేయ కారుడు ".
అన్నమచార్యుడు ,రామ దాసు ,క్షేత్రయ్య మున్నగు వారు "వాగ్గేయరులు "గా యశో ధనులైనారు,భక్తి సామ్రాజ్యము అట్టి వారిచే ధన్యత నొందినది.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

1)కాగితము,కాయితము ,పేపర్ ,పేపర్లు
పేజీ,పేజీలు ,పుట,పుటలు
((నుడులు::: " కాగితం పూల లాగా..."::: "కాగితప్పడవలు..."
'తాళ పత్రములు '
2)ఉలిపిరి కాగితము ,కార్బన్ పేపరు
3)ఆయిల్ పేపరు ,సిల్కు పేపరు
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

కల్పితము, కల్పనలు

పలుకులు :::
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1) అక్షరములు ,వర్ణములు ,లిపి ,
2) వర్ణ సంజ్ఞలు >>> మాతృకలు ,వ్రాలు :ఉదా// "ఈ ఉత్తరమునకు వెంటనే బదులివ్వండి। ,ఇట్లు ,... రుక్మిణి వ్రాలు " :::
మాతువూ , ధాతువూ (చూడుము ::: ప్రాచీన రత్న మాల ,అక్టోబర్ ,31 )>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

1)గ్రంధ రచన ,కృతి ,కావ్యము ,కబ్బము ,పుస్తకము=పొత్తము)
2) మాతృక ,మూలము , మూల ప్రతి , మూల గ్రంధము ,
మూలమునకు అనుకరణము ,మూలానువాదము ,ట్రాన్స్ లేషన్ ,వ్రాత ప్రతి,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
కార్బన్ కాపీ ,మక్కికి మక్కీ దించుట ",తు చ తప్పకుండా (=తు.చ./ )::: ఉన్నది ఉన్నట్లుగా రాసి పెట్టుట ,ముక్కస్య ముక్కానువాదము ,4)అనువదించుట ,అనుకరించుట ,5)స్వ కపోల కల్పితము, కల్పనలు,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1)కల్పనలు ,వర్ణనలు ,:::
(:::)ఉదా//"ఈ నవలలోని సన్నివేశాలు కేవలం కల్పితములు ,
అనుకోకుండా ఏవైనా మీకు తెలిసినవే అనిపిస్తే ,అవి కేవలము యాదృచ్ఛికములే!"
2)సాదృశ్యములు ,పోలి ఉండుట,
3)యదార్ధ గాధలు ,వాస్తవ గాధలు
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

గ్రంథములు

పద మంజరి :::::::
,,,,,,,,,,,,(గ్రంథములు ) :::

1)ఉద్గ్రంధములు,వ్యాకరణములు ,షోడస కళా సంబంధములైన రచనలు ,
"ఆద్యంతము ఆ పద్య కావ్యము రస రమ్యముగా ఉన్నది."
2) కావ్యములు ,శృంగార కావ్యము ,
లక్షణ గ్రంధములు ,శాస్త్ర గ్రంధములు ,సిద్ధాంత గ్రంధములు ,
వేదాంత,ఉపవిషత్ , గ్రంధములు మున్నగునవి.
(:::) భక్తి కావ్యములు ,కీర్తనలు ,స్తుతులు మొదలైనవి.
గేయ కవితలు ,జాన పద ములు ,పల్లె పాటలు , ఇతిహాసములు ,పౌరాణికములు,
ఉద్గ్రంధములు ,గ్రంధములు
3) ఆధునిక రచనలు ,పద్యములు,గద్యములు ,
గ్రాంధికము ,వ్యావ హారికము ,వాడుక భాష ,ప్రాంతీయ భాషలు ,
4) ప్రాంతీయ నుడి కారము = "యాస "
("అతని మాటలు కాస్త ' యాస 'గా ఉన్నవి."
5)రచన ,రచనలు ,:::
కవిత్వము,భావ కవిత్వము ,అభ్యుదయ కవిత్వము ,బూతు కవిత్వము
రచయిత ,రచయిత్రి ,
కవి ,భావ కవి ,విప్లవ కవి
6) ఆధునిక కవి ,అభ్యుదయ కవి ,
(////) నాటకము ::: నాటక రచయిత ,
7)సినిమా ::: గేయ రచయిత , సినీ కవి ,సంభాషణల రచయిత
( సినీమా) :::' మాటలు,పాటల రచయిత '.
8)పత్రికలు ::: విలేఖరి,జర్నలిస్టు, రీడర్ ,క్రిటిక్, విమర్శకుడు ,
గ్రంధ సమీక్ష,పుస్తక సమీక్షలు::: సమీక్షకుడు ,
9) సినిమా ప్రి వ్యూ రచన ,
10)అవతార శీర్షిక , అవతారిక ,వ్యాసములు,శీర్షికలు,ప్రకటనలు ,
వార్తలు ,న్యూస్,
సంపాదకీయములు ,ముందు మాట ,మున్నుడి ,నవల ,నవలలు ,నవలా రచయిత ,.../రచయిత్రి ,
కథలు,కథానిక ,నాటిక ,నాటకము ,విమర్శ ,
కథా కథనము , నవలీకరించుట :::
అనువాదములు ,భాషాంతరీకరణముల్ ,ట్రాన్స్లేటర్సు ,
సినిమా ::: డబ్బింగులు ,డబ్బింగ్ రచయితలు ,
11) ప్రసంగములు ,రాజకీయోపన్యాసములు ,ఉపన్యాసము,
స్పీచ్ ఇచ్చుట ,లెక్చర్ దంచుట ,
12) హాస్య రచనలు,(వికట కవి) జోక్సు ,కార్టూన్లు ,

కెరటముల కను బొమ్మలు

కెరటముల కను బొమ్మలు ::::::::
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
" రంగ త్తరంగ భ్రూ భంగైః ,తర్జయంతీమి వావగాః :::
స దదర్శ పురో "గంగా" సప్త సాగర వల్లభాం।"

(కావ్య మీమాంస ',
రచయిత>>>రాజ శేఖరుడు)

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

గంగనది లోని అలలు చంచలములు।
ఆ తరంగములు కదలాడే కనుబొమ్మల వలె ఉన్నవి.

ఆమె ,తన చంచల తరంగ భ్రూ భంగములతో ,
తక్కిన నదులను తిరస్కరిస్తూన్నది.
సప్త సాగరములకు ప్రియమైన (=వల్లభ,వాల్లభ్యము)
ఆ గంగా నది ని ఆ రాజు దర్శించెను.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

నుడులు

నుడులు ::::::
,,,,,,,
1)" కొండవీటి చేం తాడంత " ఉన్నది ఈ కావ్యము,చదవాలి."
2)కొండ వలె వచ్చి ,బెండు వలె తేలి పోయింది.(భయ పెట్టిన సమస్య తేలికగా మాసి పోయింది.)
3)(డబ్బు ,రూపాయి >) నూరయ్యే వరకు కాపాడు!,తర్వాత నేనే నిన్ను కాపాడుతాను!
4)పిట్ట కొంచెము,కూత ఘనము.:::
5)రౌతు కొద్దీ గుర్రం.(=యజమాని సామర్ధ్యము). :::
6)రౌతు మెత్తనైతే,గుర్రం మూడు కాళ్ళతో నడుస్తుంది.:::
7)సింగి నాదం జీల కర్ర./వడ్ల గింజలో బియ్యపు గింజ.
(అంత గోల ,హడా వుడి,ఇంతా చేసి సారం ఏమీలేదు,
వీళ్ళు 'గోరంతలును కొండంతలు 'గా చేసారు,అంతే!) :::
8)అరటి పండు వలిచి,చేతిలో పెట్టినట్లు.
(అర్ధం అయేటట్లుగా విడ మర్చి చెప్పుట).:::
9)అద్ద కత్తెరలో పోక మాదిరి.
( అడ్డ కత్తెరలో వక్కలాగా ,ఇరువురికీ సర్ది చెప్ప లేక సత మత మగుట).::
10)'అడవిలోని ఉసిరిక కూ ,సముద్రంలో ఉప్పు 'కూ (జత కుదురుస్తాడు ,బ్రహ్మ!').

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

నుడులు

నుడులు ::::::
,,,,,,,
1)ముంతలో నీళ్ళలోన మునిగి స్నానమాడుట ।
2)ఊగే తొండం లాగా (=నిలకడ లేకుండా ఊళ్ళు తిరిగుట).:::
3)కథ విని ,అక్షింతలు వేయుట.
వాదములను/విషయమును పూర్తిగా విన్న తర్వాత ఏదైన నిర్ణయానికి వచ్చుట.)
4) ఎరువుల తపములు( =తపస్సు లు) వృథా,వృథా!
5)గాడిద మోత.
(=అరవ చాకిరీ,కంచి గరుడ సేవ... =వెట్టి చాకిరీ) :::

కుడి,ఎడమలు

కుడి,ఎడమలు :::::::::::
,,,,,,,,,

గీ//"యతి విటుడు కాక పోవు టెట్లస్మదీయ
కావ్య 'శృంగార 'వర్ణనాకర్ణనమున :::
విటుడు యతి గాక పోరాదు వెస మదీయ
కావ్య వైరాగ్య వర్ణనాకర్ణనమున। "

('కవి కర్ణ రసాయనము ')
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

తెలుగు

"తెలుగు :::::::::::::
,,,,,,

" తెలుగదేల అన్న దేశంబు తెలుగేను
తెలుగు వల్లభుండ ! తెలుగొకండ! :::
ఎల్ల నృపులు కొలువ ఎరుగ,నే బాసాడి :::
దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స! "

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
ఈ అమూల్య పద్య రాజము ,
"ఆముక్త మాల్యద " అనే ప్రబంధమును రచియించిన
"శ్రీ కృష్ణ దేవ రాయలు " నుడివినది.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

సామాన్య ప్రజలే కాక,
ఎందరో ప్రభువులు,రాజులు, చక్రవర్తులు,
మంత్రులు ,సేనాపతులు,,అధికారులు కూడా స్వయంగా ఉద్గ్రంధాలను రచించారు.
ముద్రణా సదుపాయములు లేని రోజులలో,
ఘంటమును చేత బూని ,ఎన్నో గొప్ప రచనలను మనకు అందించారు.

ఈ చారిత్రక అద్భుత సంఘటనములు, కేవలం మన దేశములోనే జరిగినవి " అని మనమందరమూ ఘంటా పథంగా ,సగర్వంగా ,దశ దిశలా ఎలుగెత్తి చెప్ప గలము.

'గిన్నీస్ రికార్డులలో 'స్థానము 'దక్కించుకో గలిగిన అంశము ఇది !,ఔనా!!!'

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

వాగ్దేవీ!

"జ్ఞానం దేహి స్మృతిం విద్యాం :::
శక్తిం శిష్య ప్రబోధినీం :::
గ్రంధ కర్తృత్వ శక్తించ :::
సు శిష్యం సుప్రతిష్ఠి తం ."

"ప్రతిభాం సత్సభాయాంచ ,:::
విచారమక్షతాం శుభాం :::
లుప్తం సర్వం దైవ యోగాత్ ,
నవీ భూతం పునః కురు ."

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
" ఓ వాగ్దేవీ! నాకు మరచిన విద్యను జ్ఞాపకములోనికి వచ్చునట్లు,
స్మృతికి వచ్చునట్లుగను ,
శిష్యులకు అర్ధమయ్యే రీతిలో నాకు 'బోధనా శక్తి 'ని ,
గ్రంధ కర్తృత్వ శక్తిని , సత్సభలలో నా ప్రతిభను చూప గల శక్తిని,
సద్విచార శక్తిని ,శుభ యోచనా శక్తిని ,
నాలొ లోపించిన శక్తిని సర్వ విద్యలను మళ్ళీ ,నవ్యముగా ప్రసాదించుము !"

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

పలుకులు :::::

పలుకులు :::::
,,,,,,,,,
1)లిపి ,అక్షరము ,అక్కరము ,లెటర్సు
(>) అక్షరాలు,అక్షర పంక్తి ,అక్షర సముదాయములు,
లేఖనము,:::
లిఖించుట,వ్రాయుట ,రాయుట ,
(>) పిచ్చి గీతలు గీయుట ,బరుకుట ,
2)లేఖ =ఉత్తరము
3)బొమ్మ వేయుట ,ముగ్గు వేయుట
4)"వ్రాతలూ,కోతలూ పూర్తి చేసేటప్పటికి ఈ వేళ అయ్యింది.":::
రాత కోతలు ,'రాసినదే రాస్తూ,చదివిందే చదివి......
5) అచ్చు ,ముద్రణాక్షరములు ,వ్రాత ప్రతి :::

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
6)వ్రాయస గాడు,లేఖకుడు,లిపికారుడు ,
"కంపోజర్, రీడర్,రైటర్ "మున్నగునవి.

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

7) దస్తూరి ,చేతి వ్రాత ,స్వ దస్తూరీ ,
(వీలు నామా లో చేవ్రాలు చేశారు,):::
8)సంతకము,, సంతకములు ,చే వ్రాలు = సంతకము .
(>) "సిగ్నేచరు చేసి ఇచ్చి ,సిగ్నేచర్ల బుక్కు "

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

"లలాట లిఖితము ", "నొసటి వ్రాలు ,నుదుటి రాత ,
' బ్రహ్మ రాత మార్చ తరమా?'
బ్రహ్మ రాత =ఓ పట్టాన అర్ధం కానట్టి 'హ్యాండ్ రైటింగ్ "

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
శిలాక్షరములు (మార్చ లేనిది.,వాని మాట తిరుగు లేని శిలాక్షరములే!" ):
నీటి మీది వ్రాతలు=నిలకడ లేని,నమ్మ దగని .
"స్వర్ణాక్షరముల"తో లిఖించ దగిన వారి జీవిత కథ ..." .

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

పలుకుల సామెతలు :::::

పలుకుల సామెతలు :::::
,,,,,,,,
1)చిలక పలుకులు .:::
2) కోకిల గొంతు(ఆమెది ,కమ్మగా గానంచేస్తుంది.) :::
3)గంధర్వ గానము . :::
4)గొంగళి పురుగు ,సీతాకోక చిలకలాగా మారినట్లు .:::
5)కస్తూరీ మృగములాగా ,
(తన బొడ్డులోనే సువాసనలను వెదజల్లే కస్తూరి ఉన్నప్పటికీ,
ఎక్కడో ఉన్నదా ఇకై,అన్వేషిస్తూ ,పరుగులు తీస్తూంటుంది.) :::
6)నాగు పాము పగలు పన్నెండేళ్ళు.... :::
7)గాడిద పాట ./గార్దభ స్వరం. :::
8)'వాడికేమి,"బంగారు పిచ్చిక " ,వాడి జీవితం వడ్డించిన విస్తరి. ':::
9)పికిలి పిట్ట(లాగా సన్నగా ఉన్నది.) :::
10) గోవు మా లక్ష్మి.(=గోవు మహా లక్ష్మి.) :::
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

సామెతలు :::::

సామెతలు :::::
,,,,,,,,
1) ఊరుకున్న వాడే ఉత్తమ యోగి. :::
2)ఓనమాలే ఋక్కులు,ఒకటి రెండే అంకెలు.:::
3)కా గల కార్యం గంధర్వులే తీరుస్తారు. :::
4)కొండ అద్దమందు కొంచెమైఉండును.:::
5)కూసే గాడిద వచ్చి ,మేసే గాడిదను చెరిచిందట!:::

//////////////////////////////

6) ఉడుం పట్టు.( =పట్టు వదలడు.) :::
2)వాడు మల్ల యుద్ధంలో మేటి. వాడిది "భల్లూకం పట్టు." :::
3)కప్పల తక్కెడ . :::
4)కొంగ జపం .(=చేపల కోసమే!= 'నటన' ) :::
5) ఆ నాయకుడు ,"ఊసర వెల్లి "(లా రంగులు మార్చే రకం ,పదే పదే పార్టీలను మారుస్తూంటాడు.)
6)ఉడుత ఊపులకు మ్రానులు (పెద్ద కొమ్మలు మొదళ్ళు) ఊగుతాయా? :::
7)ఏనుగును చూచి కుక్కలు మొరిగినట్లు.:::
8)కుక్క తోక వంకర.::: 9)జింకకు కొమ్ములు బరువా?!!! :::
10)చేప పిల్లకు ఈత నేర్పాలా?!!!!!!

::::::::::::::::::::::::::::

సామెతలు :::::::::::
,,,,,,,,
1)స్వామి కార్యం,స్వ కార్యము ఒకేసారి ఫలించినవి. :::
2)"యథా రాజా ,తథా ప్రజా."
3)'ఆ ఇంటి యజమాని మాట వేద వాక్కు.' ;;;
4) ఆయన మాట 'శిలా శాసనం.' :::
5) అతని పలుకులు ,అందరికీ శిరో ధార్యములు.' :::
6)బాల గంగాధర తిలక్ ఆనతిని యావన్మందీ ,,తల దాల్చినారు.'
(= ఔదల దాల్చుట ,శిరసా వహించుట ) :::
7)బంగారానికి తావి(=సువాసన) అబ్బినట్లుగా ఉన్నది. :::
8)పూవు పుట్టగనే పరిమళిస్తుంది.:::
9)తామరాకు పైన నీటి బొట్టు వలె!( నిగ్రహము కలిగి,తటస్థముగా ఉండుట) :::
10) పూల చెండు లో దారము వలె (కలిసి మెలిసి,ఒదిగి ఉండుట) :::

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

సూక్తి మణి

సూక్తి మణి .....,,,,,,,,,,,,,
"గావశ్చిద్ ఘా సమన్వ్యః సజాత్యేన:::
సంబంధవః రిహతే క కు కో మివః ।:::

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

మనమంతా ఒకే జాతి ,ఒకే దేశం వారము.
ప్రపంచంలో వేరు వేరు ప్రాంతాలలో నివసిస్తున్నప్పటికీ
అందరము పరస్పర ఆదరాభిమానాలతో ,,
కలిసి కట్టుగా ఉన్నవారము.
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
సజాత్యేవ=మానవులంతా ఒకటే జాతి.
స బాంధవః =బంధువులు
కకుభః=భిన్న ప్రాంతాలలో,భిన్న మార్గాలలో ఉన్నవారు
రిహతే=పరస్పర అనురాగ బద్ధులై జీవిస్తూన్న వారు
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

चंद्र बिम्बमु

శ్లోకములోని చమత్కారము >>>>>
........................

"అంకంకే~~పి శంశకిరే జల నిధేః పంకం పరేమేనిరే ;;;
సారంగం కతిచిత్చ సం జగిదిరేభూచ్ఛాయచ్చన్ పరే ;;;
ఇందౌ యద్దవితేంద్ర నీల శకల శ్యామం దరీ దృశ్యతే ;;;
తత్ సాంద్రం నిశి పీత మంధ తమసం కుక్షిస్థ మా చక్ష్మ హే!!!

;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
" చంద్రుని(శశి)లో మచ్చ ఉన్నది.
కొందరు ,దానిని 'లాంఛనము 'అనియునూ,
కొంత మంది సముద్రములోని బురద (=పంకం) అనీ,
కొందరు 'లేడి 'అని,
మరి కొందరు అద్దానిని "భూమి యొక్క నీడ "అనిన్నీ భావిస్తున్నారు.
అది 'ఇంద్ర నీల మణి' అంత నల్లగా 'దృశ్య మాన మౌతూన్నది.
కానీ,,,నేను మాత్రం , "ఆ మచ్చను , ఇన బింబము(=చంద్రుడు),
ఈ రేయి అంతా దిట్టంగా త్రాగి,తన పొట్టలో దాచుకున్న గాఢ అంధకారము "
అని తలుస్తాను।"అని కవి నుడివెను.

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

పలుకులు

పలుకులు >>>>>>>
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1)పుస్తకము ,పుస్తకములు,గ్రంధము,గ్రంధములు,
ఉద్గ్రంధములు ,ఇతిహాసములు,పౌరాణిక గ్రంధములు ,
తాళ పత్ర గ్రంధమలు ,"కవిలె కట్టె లు "
వ్రాత ప్తతులు ,స్క్రిప్టు ,కాపీ ,కాపీలు ,,
చిత్తు ప్రతి ,సాపు ప్రతి , అసలు ,నకలు ప్రతి ,
(ఆధునిక రచనలు),పాఠ్య పుస్తకములు , గ్రంధావళి ,
ముద్రిత గ్రంధములు , అముద్రితములు ,మౌఖికములు ,
२) లైబ్రరీ ,పుస్తకాలయము ,గ్రంధాలయము
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
२))పుస్తక పఠనము,గ్రంధములను అధ్యయనము చేయుట
3)గ్రాంధికము , గ్రాంధిక భాష ,(~వాడుక భాష)
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
(వాడుకలో )>>>>>>>>>>>>>>>>
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

'గ్రంధ సాంగుడు '(= కన్నింగ్ ఫెలో ) ,,,
'తెలివైన వాడివి,అంటూ ,కితాబునిచేరు।' ,,,
'మంచి వారు 'అని సర్టిఫికేటు నిచ్చేసారు।

////////////////////////////////////

अल्लसानि पेद्दन

తలంబ్రాలు >>>>>
,,,,,,,,,,,,,,,,,
"ముడి వడు కంకణ ప్రభల ముత్తెపు సేసలు దోయిలించి.యె:::
త్తెడు తరి ,బాహు మూలకుచ దీప్తులపై,పతి దృష్టి పర్వినన్ ::
బొడమిన లజ్జ పాణి యుగ్మమున్ వెస వంచియు మౌళి మీదకై :::
పొడవున జల్లె,లే నగవు పొల్తుక రెప్పల నప్పళించుచున్ ."

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
స్వరోచి,మనోరమల పెళ్ళి ఘట్టము ఇది.
అల్లసాని పెదన రచించిన(స్వారోచిష మను సంభవము ) ప్రబంధములోని
ఆహ్లాద భరిత వర్ణనము ఇది.

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

proverbs

ప్రొవెర్బ్స్>>>>>>
,,,,,,,,
1)నడవడికలు చక్క దిద్దేది 'నాటకము '.:::
2)నవ్విన నాప చేనే పండుతుంది.:::
3)దప్పిక కలిగినప్పుడే బావిని తవ్వి నట్లు .:::
4)దీపం పేరు చెబితే ,చీకటి పోతుందా?
(దీపమును వెలిగించాలి గాని!):::
5)తులం నాలుకకు తొంభై రుచులు .:::

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

सामेतलू

సామెతలు >>>
,,,,,,,,
1)నడవడికలు చక్క దిద్దేది 'నాటకము '.:::
2)నవ్విన నాప చేనే పండుతుంది.:::
3)దప్పిక కలిగినప్పుడే బావిని తవ్వి నట్లు .:::
4)దీపం పేరు చెబితే ,చీకటి పోతుందా?
(దీపమును వెలిగించాలి గాని!):::
5)తులం నాలుకకు తొంభై రుచులు .:::

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

సామెతలు >>>>>
,,,,,,,,,
1) అప్పళాచారి సన్నిధిలో అప శబ్దాలకు భయం లేదు. :::
2)అన్న దీక్షయే కానీ ,అక్షర దీక్ష లేదు.:::
3)అనుభవమే శాస్త్రం ,మాటలే మంత్రాలు.:::
4)అనగా అనగా రాగం .:::
5) 'అమరము 'నెమరుకు వస్తే ,కావ్యాల ఊసెందుకు?! :::

6)"అల్లమంటృ నాకు తలీదా?, బెల్లం లాగా పుల్లగా ఉంటుంది."
7)అసలే కోతి ,ఆపైన కల్లు తాగింది ,ఆ పిదప తేలు కుట్టింది. :::
8) "ఆ దారి ఎక్కడకు పోతుంది?" అంటే,
"ఎక్కడికీ పోదు,నేను పుట్టింది మొదలు ,ఇక్కడే ఉంది." అన్నట్లు.:::
9)'ఆడ లేక అంగణం (= స్టేజి) వంకర 'అన్నట్లు.:::
10)ఆరు నెలలు(ఆర్నెల్లు)సావాసం చేస్తే ,వారు వీరౌతారు. :::

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

proverbs

:::::::::::::::::::::::::::::::::

1)ఏతాము పాటకు ఎదురు పాట లేదు. :::
2)కందెన (=గ్రీజు) వేయని బండికి ,కావలసినంత సంగీతం.
3)"బుర్ర (=తల) ఊపినందుకు తంబురా ఇచ్చి పొమ్మన్నట్లు." ::: 4)తింటే బఠాణ ,వింటే 'అఠాణ ' .
5)కంచె తీగకు వీణ రాగమా?:::
6)నేతి బీర కాయలో నెయ్యి ఉంటుందా?!" :::
7)ఇల్లే వైకుంఠం ,వాకిలే వారణాసి , కడుపే కైలాసం.
(ఇల్లే వైకుంఠం ,కడుపే కైలాసం). :::
8)చిన్ని నా బొజ్జకు శ్రీ రామ రక్ష. :::
9) కంచి గరుడ సేవ .:::
10)ఉల్లి లేని కూర ,యల్లి లేని పుట్టిల్లు.:::
11)పూసలలో దారము లాగా.:::
12) పిండి కొద్దీ రొట్టె.:::

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

माट, माटलु ,वाक्कुलू

పలుకులు >>>>>>
,,,,,,,
1) ఆది , ఆదిమ మానవుడు ,ఆది వాసీలు = గిరి జనులు
2) ఆద్యంత రహితుడు , ఆది మూలము ,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,


మాట >>>>>>>>>>>>>>
,,,,
1) మాట ,మాటలు ,,,
" ఇదిగో! చిన్న మాట!" ,,,
"చెవిలో చిన్న మాట."
" ఇదిగో! ఓ మాట!ఇలా రండి!"
" ఈ మాటను ,ఆ మాస్టారి చెవిలో వేసి ,కాస్త పుణ్యం కట్టు కుందురూ!!!" మాటకారి=వాక్చాతుర్యము కల వాడు.
2) మాట ఇచ్చుట= వాగ్దానము ,"అన్న మాట తప్పను" ,
3) " ఆమె మాటే మరిచి ,దుష్యంతుడు ,శకుంతలను సభలో " నీవెవరవు?" అని,ప్రశ్నించెను.
4) 'ఆ ప్రాజెక్టు మాటనే తలపెట్టని ,రాజకీయ నాయకులు...'
5) కబుర్లు , 'మాటలలో తెలిసింది ,'వాళ్ళు తమ బాల్య స్నేహితులే' అని." 'మాటలతోనే పొద్దు పుచ్చుతూ, మార్కెట్ కు ,వెళ్ళడం మరిచాడు.'
6) మాట మార్చకు ,అసలు సంగతేంటో చెప్పాల్సిందే!'
7)'ఏ మాట కా మాటే చెప్పుకోవాలి ,కృష్ణుడు కాస్త తుంటరి వాడే గానీ, మంచి వాడే!' 8)'మంచి మాట సెలవిచ్చారు.' 9)'ఉన్న మాట చెబితే ఉలుకెందుకు?'
10) 'మాట మాట్లాడితే ,ముక్కు మీద కోపం,రోషానికేమీ తక్కువ లేదు।'
11)'మాటల సందున అసలు విషయాన్ని తెలుసుకుని, కథను ముందుకు నడిపించాడు." 12) 'అది వినంగానే ,నోట మాట రాక ,నిశ్చేష్ఠులైనారు.'

13)నోట్లో మాట నోట్లో ఉండగానే, హనుమంతునిలా , కార్య రంగంలోనికి దూకాడు.'
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

14) వాక్కు ,పలుకులు ,భాష ,సంభాషణ ,నుడి ,నుడులు,నానుడి,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
15)' చిలక పలుకులు వల్లిస్తూ...' ,,,
2)' తీయని మాటలు చెబూ ,పబ్బం గడుపుకుని ,వెళ్ళే వాళ్ళు.'
3),తేనెల తేనెల మాటలతో ,
మన దేశ మాతనే కొలిచెదము."
4) " పలుకు తేనెల తల్లి ,పవ్వళించేను........... "
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
1) మాటలతో కోటలు కట్టుట.
2)"నా మాట విను," = "నేను చెప్పిన పని చేయి."
3)మాటల పుట్ట , వస పిట్ట = వాగుడు కాయ .
4)'మాటకు మాట బదులిస్తే ,గొప్ప అనుకుంటున్నావా???"
5)" నేను అన్న మాటే ,ఉన్న మాటే!"
6)మాటల్లో పడి , మొగుడి మాటే మరిచినట్లు.' " మాటే మంత్రము ."
" కందుకూరి వీరేశ లింగం మాటే పుర జనులకు వేద వాక్కు."
7) మాట్లాడ నేరిస్తే ,పోట్లాట రాదు."

:::::::::::::::::::::::::::::::::

పలుకులు >>>>>>
,,,,,,,,
1) విద్య ,విద్యార్ధి ,
విద్యాభిలాష , 'విద్యా వినయ సంపన్నతలు ',విద్యా వివేకములు

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

1)అధ్యయనము,అధ్యాపకుడు ,అధ్యాపకులు
2) శోధన,పరిశోధన ,పరిశోధనాంశములు ,,,
శోధించుట, పరిశోధించుట ,,,
ఉదా// >>> "సైన్సులో అతను పరిశోధించు చున్నాడు." ,,,
"అల్లము, శొంఠి ,వాము లు శోధించును. అవి జీర్ణ శక్తిని పెంపొందించును."
3)చదువరి,చదువులు ,శాస్త్రములు,,,
శాస్త్ర అన్వేషకులు .

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

आ निंगि nuMDi ,ई नेल वरकू

పలుకులు >>>>>
.............
1) ఆమూలాగ్రము పఠించి ,,,
2) ఆజాను బాహువు
3) ఆ చంద్ర తారార్కము
4)" ఆజన్మాంతము ఋణ పడి ఉంటాన"ని చెప్పెను.
5) ఆ జన్మ బ్రహ్మ చారి
6)"ఆ సేతు హిమాలయ పర్యంతము ,ఈ పుణ్య భూమి మనది."

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

7) 'నఖ శిఖ పర్యంతము వారిని పరిశీలిస్తూ,చూచి...."
8)అక్షరము
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
9)శ్రీ కృష్ణుని వేణు గానమును ఆ బాల గోపాలము విని ,ఆనందించుచున్నారు ।

आदि

పలుకులు >>>>>>>>>>
,,,,,,,,,
1) ఆది ,మొదటి ,మొట్ట మొదటి ,
2) తొలి ,తొట్ట తొలి , మొట్ట మొదట , తొలుత ,:::::
" తొలి పూజలు ",తొలి నోము ,
"తొలి పండుగకు ,కుమార్తె అత్తవారింటి నుండి పుట్టింటికి వచ్చింది. "
3)తొలకరి జల్లులు ,తొలకరి వానలు ,

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
4) ఆది వాసీలు ,
5) శ్రీ ఆది విష్ణు మూర్తి ,ఆది మధ్యాంత రహితుడు ,ఆద్యంత రహితుడు ,
( ఆది కూర్మము అవతారము ) ,అనంతుడు ,
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
6)'సృష్ట్యాది నుండీ......"
7) ఆది దేవుడు = పరమేశుడు
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

8) ఆ చంద్ర తారార్కము = చంద్రుడు ,చుక్కలు ఉన్నంత వరకు ,
9) ఆజాను బాహుడు , ఆజాను బాహువు :::
10) ఆ మూలాగ్రము పాఠము ప్రతిని చదివి .

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
11) ఆది గురువు , 'ఆది శంకరాచార్యులు ' ,ఆది కవి వాల్మీకి , తెలుగులో 'ఆది కవి 'నన్నయ్య ..... ఆది కావ్యము ,ఆది పురుషుడు ,
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

12) అనాది నుండి = అత్యంత ప్రాచీన కాలము నుండి .

పలుకులు >>>>>>
.......
1) పాఠము ,పాఠ్యాంశము ,
2) పాఠకులు, పాఠక ప్రపంచము, పాఠక లోకము
3)"పార్లమెంటులో ,శాసనము యొక్క పాఠమును స్పీకర్ చదివి ,వినిపించెను."
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
4) పఠనీయముగా ఉన్న నవల.
5) పఠించుట
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
6) వేద పాఠములు ,
7) వేద పన్నములు ,వేదములోని 'పనస 'లు .
8) త్రి పాఠి ,ఘనా పాఠి మున్నగు వారు
(= వేదములను అభ్యసించిన వారు.)
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
9) అధ్యాయములు ,కాండములు ,పర్వములు ,
పాఠ్య విభాగములు ."కాంటోస్ "
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

चदुवु

1)చదువరి ,పాఠకుడు , చదువు ,చదువుట ,చదివిన చదువులు ,,, చదువరి ,
2) 'పెళ్ళిలో కానుకలు చదివించుట ' ,చదివింపులు ,
3) విద్య , విద్యార్ధి ,
విదేశీయ ,విదేశీ చదువులు
4) ఎడ్యుకేషన్ ,
5) అధ్యయనము ,అధ్యాపకులు ,
శాస్త్ర అధ్యయనము ,
6) గ్రంధ పారాయణము ," సుందరకాండ పారాయణము '
...........................
7)కంఠో పాఠము చేయుట ,రుక్కు
పట్టుట , పాఠమును అప్ప చెప్పుట ,కంఠస్థము చేయుట ,
8) ముక్కున పట్టుట = అప్పటికప్పుడు , కొంచెముగా జ్ఞా పకము ఉంచుకు నే పధ్ధతిలో అప్ప చెప్పుట ,
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>..

चदुवरी

सामेतलू

సామెతలు>>>>>>
........


1)"మనిషి బొమ్మ వేసి ,కింద 'మనిషి 'అని ఎందుకు రాసితివి?" అంటే ,
"లేకుంటే 'కోతి 'అని అనుకుంటారన్నాడట !
2)పెళ్ళి కొడుకు మన వాడే గానీ, చెవి పోగులు మాత్రం మనవి కావు .
3)తిమ్మన్నా! తిమ్మన్నా! నమస్కారమంటే,
నా పేరు నీకెలాగ తెలిసింది ?అంటే ,"నీ ముఖం చూడగానే తెలిసింది"అన్నాడట!
4)చెట్టు మీదిది చేతికి వచ్చినట్టే గానీ.ఇక తొమ్మిది వస్తే 'పది 'ఔతాయి.
5)కొత్త ఒక వింత,పాత ఒక రోత.

............................

तलंब्रालु

తలంబ్రాలు >>>>>
...........
" ఆసీద్వరః కటంకిత ప్రకోష్ఠః :::
స్నిగ్ధాంగుళి స్సంవృతే కుమారి :::
వృత్తి స్తయోః పాణిస మాగమేన :::
సమం విభక్తేన మనో భవేన . "

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

दाश्ररधी सताकमु

పరిణయ వేడుక >>>>>>
..............

" భూ భువన కళ్యాణ మంటపానికి :::
పచ్చని మావి తోరణాలు రెప రెప లాడ :::
శ్రీ కర 'భద్ర గిరి 'పెండ్లి పీటలపై జరిగే
శ్రీ సీతా రామ కళ్యాణం-లోక కళ్యాణ శుభ కరం!!! "
...................................


"శ్రీ రామ సీత గాగ ,నిజ సేవక బృందము వీర వైష్ణవా :::
చార జనంబు గాగ, విరజా నది గౌతమిగా- వికుంఠము :::
న్నారయా భద్ర శైల శిఖరాగ్రము గాగ వసించు చేతనో :::
ద్ధారకుడైన విష్ణుడవు - దాశరథీ! కరుణా పయోనిథీ! "

(రచన>>> రామ దాసు)
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

लोकोक्तुलु

ఆషా మాషీ >>>>>
1) నేల విడిచి సాము ,తాళం విడిచి పాట .:::
2)పదం ఒక బానిస ,రాగమొక రంభ. :::
2)భాషకు తగిన వేషం ఉండాలి.:::
3)మాటకు సొంపు ,పాటకు ఇంపు .:::
4)మాటలు 'ఆకులు ',చేతలు 'పండ్లు '.:::
5) మాటల చేత మన్ననలు పొంద వచ్చును.:::
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ఆషా మాషీ >>>>>
.............
1) సంతోషం సగం బలం . :::
2) శంఖంలో పోస్తే తీర్థం ,పెంకులో ఉంటే నీళ్ళు. :::
3)నీరు ఉంటే పల్లె, నారి ఉంటే ఇల్లు.:::
4)నిలకడ లేని మాట ,నీళ్ళ మూట. :::
5) నిండు కుండ తొణకదు.:::
6)నీరు పల్లము ఎరుగు,నిజము దేవుడెరుగు.:::
7)నూతిలో నీరు ను తోడుకోవాలి గాని,,తనంతట తానే పైకి వస్తుందా!!!
8) పంది బురద మెచ్చు ,పన్నీరు మెచ్చునా?:::
9)నేల విడిచి సాము (చేస్తున్నట్లు),నీరు విడిచి ఈత.:::
10)నీళ్ళలో దూకితే ఈత అదే వస్తుంది .:::

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

लोकोक्तुलु

లోకోక్తులు>>>>>
..........
1) బట్ట తలకీ మోకాళ్ళకూ ముడి పెట్టినట్టు. :::
2) సాతాని జుట్టుకూ, సన్నాసి జంధ్యానికీ ముడి పెట్టినట్లు. :::
3) బట్ట తలయ్య 'పాపిట తీయమాన్నట్టు. :::
4) పిట్ట పోరు,పిట్ట పోరు పిల్లి తీర్చినట్లు. :::
5) పిల్లికి ఎలుక సాక్షి. :::

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

6)పాలలో తేనెలా కలిసి పోయినట్లు. :::
7) పాలలో పంచదార ఓలికినట్లు. :::
8) పరమాన్నంలో నెయ్యి ఒలికినట్లు. :::
9) పాయసంలో పాలు ఒలికినట్లు. :::
10) ముంతెడు పాలకు,ముత్తెమంత చేమిరి (తోడు పెట్టుట) .:::

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

चम्दृनी वेन्नेल

"వినష్ట శీతాంబు శీతాంబు తుషార పంకో :::
మహా గ్రహ గ్రాహ వినష్ట పంకాః :::
ప్రకాశ లక్ష్మ్యాశ్రయ నిత్మలాంకో :::
రరాజ చండో భగవాన్ శశాంకః :::
('సుందర కాండ 'లోని 5 ,,6 వ శ్లోకము ).

" సూర్య కిరణములు,తనపైన ప్రతిబింబించినవి . అందు చేత
చంద్రుడు ప్రకాశించెను.
చంద్రునిలోని మచ్చ కూడా ప్రకాశించినది."
ఇది ,మన పూర్వీకుల ఖగోళ దర్శనమునకు,వైజ్ఞానిక అవగాహనకు నిదర్శనము.

.....................................................

भट्टू मूर्ति ,'तलंब्रालु 'वर्णन

తలంబ్రాలు >>>
..........
రామరాజ భూషణుడు అద్భుత పద్య కావ్యము "వసు చరిత్రము ".
అందలి పద్యము ఇది .
గిరిక ,వసు దేవుడు ఒండొరులపై 'తలంబ్రాలు 'పోసుకునే దృశ్యమును ,
కళ్ళకు కట్టినట్లుగా చిత్రించెను 'భట్టు మూర్తి ' బిరుదాంకితుడు.
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
"శుక్తిమతీ కుమారి కర శుక్తుల ముత్తెపు సేస జల్ల ,నా :::
రక్త సరోజ పాణి మయి రమ్య గుణాబ్ధియు నట్లె నించె , త :::
న్మౌక్తికముల్ వధూ కచ సమాజ కరాంబుజ కాయ కాంతి సం :::
సక్తి ననేక వర్ణ మణి జాలములై విభవంబు దెల్పగన్ . "

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
శుక్తిమతి యొక్క దోసిళ్ళు 'స్వాతి చిప్పలు వంటివి,ముత్యములను నింపి నాయకునిపై పోయు చున్నది.
వరుని కెంపు తామరల వంటి హస్తములతో తలంబ్రాలు ఆమెపైన పోసెను. ఆ ఆణి ముత్యాలు , నాయిక యొక్క జుట్టు ,శరీరము పయిన పడి జారుచూ, అనేక వర్ణ సమామ్నాయములు అగుపడ సాగెను. "
.............................................

तलंब्रालु ,मुच्चट

గోదా పరిణయ ఘట్టము >>>>>
................................

" ఇంతి దోసిట సేస బ్రాలెత్తు చోట :::
గుబ్బ పాలిండ్ల క్రేవ గ్రక్కున మురారి :::
కన్ను వేయుట గని లజ్జ గదుర , బాహు
లెత్తుక కరాగ్రములన పై కెగుర జల్లె ."

(ఆముక్త మాల్యద ' లోనిది ఈ పద్య రాజము ,చక్రవర్తి ' శ్రీ కృష్ణ దేవ రాయలు ' రచించిన సరసములు, ,శృంగారములు చిలకరించిన గడుసు వర్ణనము ఇది. )
..............................................

'तलंब्रालु ( काव्य मणुलु )

' తలంబ్రాలు ' >>>>>>>>>
,,,,,,,,,,,,,
"సీతారామ కళ్యాణము 'సినిమాలోని
" శ్రీ సీతా రాముల కళ్యాణము చూతము రా రండీ!....."అనే ఎవర్ గ్రీన్ పాట ,
కళ్యాణ మండపములలో వీనుల విందు ఒనరిస్తూనే ఉంటుంది .

అజ్ఞా త కవి రచించిన ఈ క్రింది శ్లోకము ,వివాహ శుభ లేఖలలో
అగ్ర తాంబూలమును అందుకుంటూనే ఉన్నది.


" జానక్యాః కమలాంజలి పుటేః యా పద్మ రాగాయితాః :::
న్యస్తా రాఘవ మస్తకేచ విలసత్కుంద ప్రసూనాయితాః :::
న్యస్తా శ్యామల కాయ కాంతి కలితాః యా ఇంద్ర నీలాయితాః :::
ముక్తాస్తా శ్శుభదా భవంతు భవతాం శ్రీ రామ వైవాహికాః."

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

జానకీ దేవి దోసిట కెంపుల ప్రోవై(పద్మ రాగములు) ,
శ్రీ రాముల మేని మీద నుండి జారుతూన్నప్పుడు 'ఇంద్ర నీలముల రాసి 'లా ఐ , ప్రేక్షకులకు 'నయనానంద కరము చేస్తూన్న ' కుంద ప్రసూనముల ,"ఆణి ముత్యముల తలంబ్రాలు"అందరికీ శుభమును కలిగించు గాక! "

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

" చుక్క లెగ బోయు చున్నట్టి శుక్ల కృష్ణ :::
పక్షముల నింగి శోభలు పరిమళించె:::
గోదయును ,రంగనాథుడు కొమరు మిగులు :::
పెండ్లి తలబ్రాలు చల్లెడి వేళ యందు . "
..............................

कवि साम्राट ' तलंब्राल वर्णन

చంద్ర రేఖ వంటి ' భూమిజ ' తలపైన తెల్లని మబ్బు ల్లాగా ఉన్నవి 'ముత్యాలు '.
తల్లి మేను పైన ,రఘు పతి ,వినీలాకాశము వోలె ,సుందర తరముగ భాసించ సాగెను ."
ఈ 'ఆట వెలది ' ని తిలకించండి.
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

" చంద్ర రేఖ పయినిసన్నని తెలి మొయి :::
ళ్ళాడినట్లు ,ముత్తియమ్ము లాడె:::
తల్లి మేను పయిని నల్లని యాకాశ మట్లు :::
రామ చంద్రు డందె యుండె."
:::::::::::::::::::::::::::::

" ప్రతి చైత్ర శుద్ధ నవమికి :::
వితతంబుగ తెలుగు నేల విరిసెడు జల్లుల్ :::
సిత ముక్తా సదృశంబులు
ప్రతనులు తలబ్రాల వేళ వచ్చె చిట పటల్.
::::::::::::::::::::::::::
...........................

श्र्रीमद्रामायण कल्प व्रक्षमु

" అలుపములు రెండు మూడు ముత్యాలు నిలిచె:::
సీత పాపిట్లో చిరు చెమట పోసె:::
హత్తుకుని గంద పూత ముత్యాలు రెండు :::
రామ చంద్రుని మేన తారకలు నిలిచె!"
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

" చంద్ర రేఖ పయిని సన్నని తెలి మొయి ;ళ్ళాడినట్లు ,ముత్తియమ్ము లాడె:::
తల్లి మేని పైని నల్లని ఆకాశ::: మట్టు రామ చంద్రు డందగించె."

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

विश्व नाथ सत्य नारायण पद्य रत्नालु

తలంబ్రాలు>>>
~~~~~~~~~~~~~
మన సాహిత్యములో 'పెళ్ళి ','తలంబ్రాలు 'లను వర్ణించిన ఆణి ముత్యములు కొన్ని ,ఇవిగో!
"" శ్రీ సీతా రాములు పరిణయ వేదికపైన 'తలంబ్రాలూపోసుకునే ఘట్టాన్ని ,ఇలా వర్ణించారు , కవి సామ్రాట్ .
" పది దోసిళ్ళకు నొక్క దోసిలి త్ర పా పర్యంతమై,సేస బ్రా :::
లొదిగించెన్ జనకాత్మజ పతిపై నొయ్యారపున్ లజ్జయున్ :::
జదరౌ తొల్తటి మెట్టు డిగ్గుచు ,త్రపా శై ధిల్య మార్గంబునన్ :::
చెదరా వేళకు తీర్చినట్టి కనులన్ వీక్షించున్ రాఘవున్ ."
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
" శ్రీరాముడు పది దోసిళ్ళను పోయుచూ ఉండగా , జానకీ దేవి ఒక్క దోసిలి పోస్తూన్నది. నెమ్మదిగా ,నును సిగ్గు తగ్గిన పిమ్మట ,పతిని బెదురు కన్నుల వీక్షించినది.ఇది 'మత్తేభము 'ఛందస్సులోని పద్యము.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
" నాలుగవ పాలుగా నింద్ర నీల మణులు, మణులు కలియ బోసిరో యనగ బొలిచె ;;; ముత్తెములు చతుర్థం పతి తను సమాత్త నీల రక్తచ్ఛవుల్ హత్తు కొనగ ." ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

vRtta raMga valli

बाल क्रष्ण सिंगारमुलु

ఆనంద నందనుడు
~~~~~~~~~~~~~~~~

ఆటలకు వేళాయెరా!
పాటలకు వేళాయెరా!
మురిపాల క్రిష్ణయ్య!
రా వేగమే! 2 //
కస్తూరి,గంధములు
నీ,మేనంత అలదింది
చూడా మణీ ,కౌస్తుభ
హారములు వేసింది
నెమలీక సిగలోన
ముడిచి సింగారించె,,,
తల్లి యశోదమ్మ !
వేగమే రావయ్య!
ఆనంద మోహన,కృష్ణ!! //
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
అద్దమున నీ మోము
అందాలు చూచు కొను
మురిసేవు,మరి మరీ !
గారాలివే! వేలు !
మరిచాలు ! గోపాల!
వ్రేపల్లె మరిచేవు ,
మరి చాలు!చాలును! //

కొలను తన ఒడలంత
అద్దముగ చేసెరా,
నీరాడు ఆటలకు
నీ రాక కోసమై !
జల క్రీడ లాడేటి
నీ స్పర్శ కోసమై!
నీరాజనము లొసగ
మై దర్పణము చేసి,
వేచేను ,ఆ యమున.
వేగ రావోయీ !
మా ముద్దు గోపాల! //
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

दीपं ज्योति

हिम गिरि

పద కోశము ::::
>>>>>>>>>>>
1) మంచు ,'మంచు పడుతూన్నది.'
2) మంచు గడ్డలు
3) హిమము=మంచు
4) తుషారము ,తుషార బిందువులు

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

5)హిమాలయము ,హిమ గిరి,హిమాచలము,
హిమాద్రి, హిమవన్నగము ,హిమ శైలము ,
హిమ శృంగము
6)మంచు కొండలు
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

7)పార్వతీ దేవి:::::
పర్వత రాజ పుత్రి , పర్వత వర్ధని ,
హేమవతి , హైమవతి , గిరిజ ,అద్రిజ ,
హిమజ , గిరి రాజ పుత్రి ,గిరి రాజ తనయ

>>>>>>>>>> >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

पदमुल चलिवेम्द्रमु

పద మంజరి :::::
~~~~~~~~~~~~~~~~
1) చల్ల = మజ్జిగ 2)"ఇది చల్లని వేళ."
3) చల్లని వెన్నెలలో ...
(3) 'కాఫీ చల్లారి పోయినది.' 4) చల్ల గాలి
5) కూల్ డ్రింక్ చల్లగా ఉంటేనే త్రాగ గలము."
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
6)చలి కాలము 7) చలి ,చలి గా ఉన్నది."
8)చల్లన్నము .
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
9) చల్ది (9) చద్ది , చద్ది అన్నము ,చద్దన్నం మూట :::
ఉదా:// పెద్దల మాట చద్దన్నం మూట .'
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
చలువ కళ్ళ అద్దములు , చలువ కళ్ళద్దాలు
12) చలివేంద్రము :::
13) చలువ పందిరి ::::::
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
14) చల్లుట ,'పన్నీరు చల్లుతూన్నారు.'
15) " చల్లగా నూరేళ్ళు వర్ధిల్లు! "మని అందరూ దీవిస్తున్నారు.
16)" అమ్మ కడుపు చల్లగా ,అత్త కడుపు చల్లగా నూరేళ్ళు వర్ధిల్లమని "
ఎల్లరి ఆశీర్వాదములు లభించినవి.
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
16) శీతలము,
17) 'శీత వేళ రానీయకు ,శిశిరానికి చోటీయకు ...." ( దేవుల పల్లి కృష్ణ శాస్రి) 18) శైత్యము ,
19) శీతా కాలము= చలి కాలము
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
20) హేమంత ఋతువు ,,,
హిమాచలము ,,, హిమము =మంచు .
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

proverbs

సామెతలు :::
~~~~~~~~
1) మాటలు తేటలు ,మా ఇంట ,మాపటి విందులు మీ ఇంట . :::
2)మాధవ భొట్లు కు 'పడిశము ' ఏటా రెండు మార్లు రావడము ,
వచ్చి నప్పుడల్లా ఆరేసి నెలలు ఉండడము. :::
3)చెప్పే వానికి చాదస్తమైతే ,వినే వానికి వివేకం ఉండొద్దా? !!! :::
4)గాడిదకు గడ్డి వేసి ,ఆవును 'పాలు ఇమ్మన్నట్టు.' :::
5)'గాడిద సంగీతానికి ' ఒంటె ఆశ్చర్య పడితే ,
ఒంటె అందానికి గాడిద మూర్ఛ పోయిందిట!
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>.>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

चल्ल मज्जिगा

మజ్జిగ :::::
~~~~~~~~~
శ్రీ నాధుడు ,భోజనానంతరము , కడుపులో చల్లగా సేవించ వలసిన 'చల్ల '
ఎలా ఉండాలో ,ఉట్టంకించిన చాటు పద్యాన్ని ,తిలకించి ,ఆనక aa 'majjiga 'nuఆస్వాదించండి
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
"గొప్పయిన నిమ్మ పండ్లను :::
కప్పురమును,శొంఠి పొడియు ,కరి వేపాకున్ :::
ఉప్పును ,ఏలకు,ఇంగువు :::
ఒప్పుగ నీ చల్ల రుచికి నొన గూర్ప దగున్ ."

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

काम्भोज रागमु

కాంభోజ రాగము :::::
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1)'కంబుజా ,>>> కాంభోజ దేశము ' అని ,మన ప్రాచీనులు పిలిచే సీమయే ,
'కంబోడియా, ,,, "కంపూచియా".
2)" కాంభోజ రాజు కథలు " తెలుగు వారి 'బుర్ర కథలు లో ప్రాచుర్యమును పొందినవి .
3) "కాంభోజ రాగము " మన సంగీత ములో వాడుకలో ముఖ్య స్థానమును ఆర్జించినది.
4) ఉదయము పూట ,సాయత్రము ,,,
అనగా 'ఉభయ సంధ్యల 'లో కాంభోజ రాగ ఆలాపన నిర్దేశించ బడినది.
5)అన్నమయ్య
కాంబోది రాగమును ,తెలుగు కాంబోది రాగమును తన కృతులలో వాడెను।
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

नुडी

సామెతలు ::::::,,,,,,,,
1)చద్ది కూడు తిన్నమ్మ మొగుడి ఆకలి ఎరుగదట!
2)కట్టిన ఇంటికి పణుకులు (= వంకలు) చెప్పే వారు వెయ్యి మంది।
3)తలా ,తోకా లేని కథ .
4) కథకు కాళ్ళు ఉండవు,ముంతకు చెవులు ఉండవు.
5) కథ కంచికి ,మనం ఇంటికి .

***********************************

जल पक्सुलू :::::

జలములలో విహంగముల విహారములు ::::::
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1) వరాహ మిహిరుడు " నదులలో ,సరస్సులలో , దీర్ఘికలలో
'హంసాది పక్షులు సదా ఉండుట శుభ ప్రదము.' అని
నుడివెను.
2) "స్యందికా నది ' నెమలి, హంస మున్నగు పక్షులతో కళ కళ లాడుచున్నది."
అని వాల్మీకి 'శ్రీమద్రామాయణము 'నందు వర్ణించెను।
3)'పారిజాతాపహరణము 'లో ,'తామ్ర పర్ణీ నదీ ' జలములతో చెమ్మగిల్లిన

మలయ మారుతములలో పిట్టల కువ కువారావములతో నిండిన పరిసరాల వర్ణన
ఆహ్లాద భరితమైనది.
4)'స్వరోచి ప్రభువు ,తన సతులతో గూడి , సలిపిన విహారములు ,
"మసృణ బిసాహార మాంసల హంసికా :::
సంసదా సార కాసార తటుల...."
ఇది ,అల్లసాని పెద్దన 'మను చరిత్రము 'లోనిది.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

పద్య రత్నము :::::
~~~~~~~~~
" కను పట్టె నొక చోట ఘన ఘనా ఘన రంగ, విద్యు న్నటీ నాట్యవిలసనములు :::
చూపట్టె నొక చాయ 'వాపికా జల జాత ,జాలనా చాల హంస వ్రజంబు :::
తల చూపె నొక వంక తరళ త్సేవంతి కా గంధి నీహార కరణ భరములు :::
పొడ సూపె నొక చక్కి పుష్పిత ఫల నీలి ,వంగ వాసిత శైత్య వైభవములు :::

" నెరసె నొక యెడ 'తామ్ర పర్ణీ 'జలార్ద్ర :::
చందనా చల పవమాన కందళములు :::
మొనసె నొక కడ సామి సంఫుల్ల మల్లి :::
పాటిల చంపకోత్పల ప్రౌఢిమములు ."
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

సీతా కోక చిలుకలు

సీతా కోక చిలకలు :::::
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
1) సీతా కోక చిలకమ్మలు :::
వచ్చేసాయి,వచ్చేసాయి! :::
2)" అడవిలొ 'సీత 'కు ఇచ్చిన :::
కోకలు ఇవే,ఇవే !" :::
అని ,చూపిస్తూన్నవి :::
రంగుల రెక్కలు !:::
తమ ,రంగుల రెక్కలు !! :::
3)సభలో,"ద్రౌపది కొసగుట కొరకై :::
కృష్ణుడు మమ్మే పిలిచే"నంటూ,:::
గీర పోవుచూ ,ఎగురుచున్నవి! //:::
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
బట్టర్ ఫ్లై ::::::::::
>>>>>>>>>>>>>>>
4) సీతా కోక చిలుకలు ,వన్నెల
సీతాకోక చిలకమ్మల హొయలులు ! //:::

5)తోటలు,తోపులు,గరువు లన్నిటా :::
బృందా వనిలో పూ ,లత లందున :::
మొక్కల పైన ,చెట్టుల పైనా :::
వ్రాలినవండీ!,వేలు,లక్షలుగ! :::

గోపెమ్మలను తిక మక పెట్టెను :::
"నంద బాలుని నేస్తుల"మన్నవి. :::
తాము , నంద బాలునీ నేస్తాల"మన్నవి // :::

దిశల తెరల పయి :::
జగతి సొగసులతొ :::
ప్రకృతి చేసిన చే వ్రాళ్ళము ,
మేమే !"ననుచూ ఫక్కున నవ్వెను //:::
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

नानुडि

ఛలోక్తులు :::::
~~~~~~~~~~~~~~~
1) ఆలి పంచాయతీ రామాయణం ,పాలి పంచాయతీ భాగవతం. :::
2)ఇల్లే తీర్థం ,వాకిలే కైలాసం ,కడుపే కైలాసం . :::
3)ఇల్లే వైకుంఠం ,కడుపే కైలాసం . :::
4)ఇరుసున కందెన వేయక ,పరమేశుని బండి ఐనా కదలదు ,సుమ్మీ! .:::
5)చిన్ని నా బొజ్జకు ' శ్రీ రామ రక్ష ."
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
6) ఆడ బోయిన తీర్థం ఎదురయ్యి నట్లు . :::
7) గజమూ మిథ్య ,పలాయనమూ మిథ్య .:::
7)చమురు దం'దు'గ బాగవతం.:::(daMDuga)
8)చిల్లర SrIమహా లక్ష్మి .:::
9)లోగుట్టు పెరుమాళ్ళు కు ఎరుక. :::
10)తీర్థము,స్వార్థమూ కలిసి వచ్చినట్లు.:::
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

ताम्र पर्णी नदी ,मुत्यालू

పన్నీటి జల్లులు:::::
.........
1) తామ్ర పర్ణీ నది దక్షిణా పథమును సస్య శ్యామలమొనరించుచున్నది. ::
2)పడమటి కనుమలలో ప్రభవించి ,
తమిళ నాడులోని తిరునల్వేలి జిల్లాలో ప్రవహించి,
బంగాళా ఖాతమునందు సంగమించుచున్నది.:::
3)"తండ్రి ,తన కుమార్తెను కానుకలతో భర్త వద్దకు పంపిస్తున్నట్లుగానే ,
'తామ్ర పర్ణీ అనర్ఘ మౌక్తికములను ఇచ్చి ,
అగస్త్య మహర్షి ,ఆమెను తన భర్త ఐన సముద్రుని వద్దకు సాగ నంపెనట!:::
4) ఈ పై వర్ణన ,'శివ లీలార్ణవము ' అను గ్రంధములోని ద్వితీయాధ్యాయములోని 'హాలాస్య మాహాత్మ్యమూలోనిది.:::
5) నీల కంఠ దీక్షితులు ,రచయిత. ఇతను 17 వ శతాబ్దికి చెందిన వాడు .
6)తామ్ర పర్ణీ నదిలో అనేక అమూల్యమైన "ముత్యములు " లభిస్తూన్నవి.' అని ,
ప్రాచీన ఉద్గ్రంధమైన " వాయు పురాణము "లో ఉటంకించ బడినది.:::
8) "కామం భవంతు సంతో భువి సంప్రతిష్టః :::
స్వాదూని సంతు సలిలాని చ శుక్త యశ్చ :::
ఏతాం విహాయ వర వర్ణిని తామ్ర పర్ణీ ః . :::
నాన్యత్ర సంభవతి మౌక్తిక కామ ధేనుః . "
' కావ్య మీమాంస 'లో రాజ శేఖరుడు ఇట్లు వివరించెను ,
" తామ్ర పర్ణీ నది ,ముత్తెములకు కామ ధేనువు వంటిది .
అందుచేతనే ,ఆ నదీమ తల్లి ఇతర నదుల కన్నా ,మేలు తరమైనది ."
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

नीटि पन्नू

నీళ్ళ టాక్సు :::::
"పురా యుగ సహస్రంతు విష్ణు రూపాణి నామునే:::
ఆరాధిత ప్రసాదార్ధం తస్మై ప్రాదాత్ వరం హరిః :::::
దత్త్వా ర్ఘ్యం ముని ముఖ్యాయ తోషయిత్వా జనార్దనం :::
విష్ణు లోక మవాప్నోతి నరో నాస్త్యత్ర సంశయః ."

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

ఒక ఆచారము :::
నక్షత్ర రూపములో ,ఆకాశములో ,దక్షిణ దిశలో అగస్త్యుడు వెలసి ఉన్నాడు.
ప్రజలు " ఓ అగస్త్య ఋషి సత్తమా!
మున్ను నీవు సముద్ర జలములను
పుడిసిలిలో పట్టి ,త్రాగినావు.
భూమిపై ఉన్న ఈ నీరు,పంటలకు,మాకు,ప్రకృతికీ అవసరము .
కావున ,వసుధను అవలోకించి,
పృధ్విపైని ఈ జలములను ,
మా మనుగడకై విడువుము.
అందులకై , పుడమి పై నున్న ఉదకము la లో
కొంత భాగాన్ని కప్పముగా సమర్పించుకొనెదము. "

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

"కాశ పుష్ప ప్రతీకాశ అగ్ని మారుత సంభవ!
మిత్రా వరుణయోః పుత్ర! కుంభ యోనే! నమోస్తుతే! "

అని ప్రార్ధిస్తూ, జలము రూపములో జనులు ,పన్నులను కట్టుచున్నారు. >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

लोटस^ विहंगमु

जन नुदुलू

జన్నుడులు :::::
1) జనంలో మనము !:::
2)జగమెరిగిన బ్రాహ్మడికి జంధ్యంబేల ? :::
3) జన వాక్యం కర్తవ్యం !:::
4) జవ్వాది పూసుకుని ,చంకలెత్తినట్లు,:::
5) ఎరుక "పిడికెడు బియ్యము ।:::
6) నూరు మాటలు ఒక వ్రాతకు సరి కావు। :::
7) రొట్టె విరిగి నేతిలో పడ్డట్టు।:::
8) తంతే గారెల బుట్టలో ఓడ్డట్టు।:::
9)పాయసంలో నెయ్యి ఒలికినట్టు,:::
10)పెట్టిన వాడికి పుట్టినదే సాక్షి ।:::

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

1)పెడితే తినే వాళ్ళే గానీ,తిడితే పడే వాళ్ళు లేరు।:::
2)తుప్పర్ల పసే గానీ,(సొబ్బెర్స్)మంత్రాల పస లేదు।:::
3)దగ్గరికి పిలిచి,"దాసరీ! నీ కన్ను లొట్ట అన్నట్టు!:::
4)"చక్కిలాలు తింటావా?చల్ది తింటావా?"అనడిగితే,,,
"చక్కిలాలూ తింటాను,చల్దీ తింటాను ,
అయ్య తోటి వేడి బువ్వా తింటాను "అన్నాడట! (అత్యాశ):::
5)ఊరుకు నేను లోకువ,నాకు నంబి తిమ్మాయ లోకువ।:::
6)"బ్రాహ్మడా!నీఆచారము ఎంతంటే" "నీటి కొద్దీ అన్నాడట।":::
7)"నాలికా!నాలికా! వీపుకు దెబ్బలు తేకు.":::
8)"ఓబీ! ఓబీ! వడ్లు దంచు!నేను పక్కలు ఎగరేస్తాను!"అనాడట.:::
9)మెట్టన ఉన్నా , పల్లాన ఉన్నా ఏనుగు ఏనుగే!:::
10)ఊరంతా ఒక దారి,ఉలిపి కట్టెది ఒక దారి.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

नानुडुलु

నానుడి :::::
1)మాటలు మా తల్లి మాటలు, పెట్టు 'మారు తల్లి 'పెట్టు। :::
2) రాజు భార్య అలిగి మేడ ఎక్కితే ,కుమ్మరి భార్య గుడిసె ఎక్కింది।:::
3)కొన్నది వంకాయ ,కొసరినది గుమ్మడి కాయ । :::
4)కందకు లేని దురద ,కత్తి పీటకు ఎందుకు?:::
5) లంఖణం పరమౌషధం।
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

लोकोक्तुलू

సామెతలు :::
1) మాట్లాడ నేరిస్తే పోట్లాట రాదు।
2) మహా భారతములోన 'ఆది పర్వతమ 'న్నట్లు । (పర్వములు)
3)"పంచ పాండవులంటే ,నాకు తెలీదా?,
మంచం కోళ్ళ లాగా ముగ్గురు ' అని
రెండు వేళ్ళు చూపించి , ఒక్క గీతను పలక మీద రాసి ,చూపించాడట!
"4)దున్నపోతు దగ్గర వీణ వాయించినట్లు।
5) దీపావళికి దీపమంత చలి ।
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

सूक्ति मुकावली

సుభాషితము :::
" కో హి భారం? సమర్ధానాం !? :::
కిం దూరం వ్యవసాయినాం!? :::
కో విశేషః సువిద్యానాం!? :::
కో ప్రియః ప్రియ వాదినాం! " :::
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
సమర్ధులకు ఏదీ భారము కాదు ।
శ్రమ చేసే వారికి దూరము 'ఒక లెక్కలోనికి ' రాదు ।
మంచి విద్యను నేర్చిన వారికి ఏదీ క్లిష్టము కాదు ।
ఆహ్లాదకరముగా మాట్లాడే వారికి ఏదీ అప్రియము అవదు। "
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

एम्की

throughwindows

प्राचीनुलू

"ఆది రాజ యశో బింబ మాదర్శం ప్రాప్య వాఙ్మయం:::
తేషా మస న్నిధానే~ పి ,న స్వయం పశ్యనశ్యతి। "
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>(దండి ,'కావ్యాదర్శం ).
" ప్రచార గాధలను విరచించుట ఆనవాయితీ !
" ప్రాచీనులు 'కీర్తి వాఙ్మయ ము 'అనే అద్దము నందు వెలిసిన వారు ,
వారు ,ఈ నాడు లేకున్నను ,యశస్సు నిలిచి ఉన్నది , "
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;

लोकोक्तुलू

లోకోక్తులు :::::
1) మాటలతోనే మను బోలు వారు 'పిడూరు ' దాటినట్లు।
2)ఈదాడంటే ,కోదాడ అంటాడు ।
3)నీటికి కలువ,మాటకు చలువ।
4)దమ్మిడీ పెళ్ళికి దీనారం బాణ సంచా ।
5)చిదంబర రహస్యము !
...............................................................................

लोकोक्तुलू

లోకోక్తులు :::::
1) మాటలతోనే మను బోలు వారు 'పిడూరు ' దాటినట్లు।
2)ఈదాడంటే ,కోదాడ అంటాడు ।
3)నీటికి కలువ,మాటకు చలువ।
4)దమ్మిడీ పెళ్ళికి దీనారం బాణ సంచా ।
5)చిదంబర రహస్యము !
...............................................................................

हास्य सामेतालू

సామెతలు:::::
1)మూడు పావలాల గుడ్డ,ముఫ్ఫై రూపాయల కుట్టు।
2)రచ్చ కెక్కిన తర్వాత 'రాయ బార మెందుకు?
3)"మా ఆయన రాసింది మా ఆయనే చదవాలంటే,
మా ఆయన చదివింది మా ఆయనే చదవ లేడడ "న్నదట!
4)మీ ఇంట్లో తిని,మా ఇంట్లో చేయి కడుక్కో మన్నట్టు!
5)"మీ ఇంటి గేదె ,మా ఇంటి దూడ,
తీసుకు రా ,తిమ్మన్నా! 'వీసెడు నెయ్యిని మాకు '।

..................................................................................

स्वाती मुत्यालू

ముత్యాల దీపావళి ::::::::::;.
............ 1)" స్వాతి కార్తె "అని కూడా ఈ 'ఆశ్వ యుజ ' మాసము ప్రఖ్యాతి గాంచినది .
2)ఇప్పుడు వచ్చే "కార్తె "లలో వచ్చే వాన జల్లులకు , గల విశిష్టత ఏమనగా,......
"దీపావళి మాసమున వర్ష బిందువులు ,"స్వాతి చిప్పలలో పడితే,
అవి కాస్తా "ముత్యములు "గా మారును ,అని వాడుక గలదు ।
3) ఈ అందమైన కవి సాంప్రదాయమును సాహితీ ప్రియులు ఆహ్లాదముగా ఆస్వాదిస్తే ,అది మేలైన సాహితీ సౌందర్యమే! >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
४) మేఘ పుష్పम ,
,ఘన రసములు =వాన చినుకులు, వర్ష బిందువులు ।

फ्लेवर्स

शाहाना राग ,त्यागा राज कृति

భద్రాద్రి::::::
త్యాగ రాజు కు భద్రాద్రి శ్రీ రామచంద్రులవారు"పది పూటల పై "నిను అనుగ్రహిస్తాను,'అని నుడివెను ।
శహానా రాగము లోని కృతి ఇది।
".....గిరిపై ,నెలకొన్న రాముని,,,గురి తప్పక గంటి ;;;
పరి వారులు విరి సురటులచే ,నిల బడి ,,,
విసరుచు ,కొసరుచు సేవింపగ:::
పులకాంకితుడై ఆనందాశ్రు :::
వుల నింపుచు మాటలాడ వలెనని :::
కలువ రించ గని ,
" పది పూటల పై ":::
గాచెద నను త్యాగ రాజ వినుతుని । "
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>..

saametalu

సామెతలు::::::
1)ఆడలేక అంగణము ఓడు అన్నట్లు।
2)ఆడలేక మద్దెల ఓడు అన్నట్లు!:::
3)నీటికి కలువ,మాటకు చలువ।:::::
4)తిమ్మన్నా! తిమ్మన్నా! నమస్కారమంటే
"నా పేరు నీకెలా తెలిసింది ,అంటే ,
ముఖం చూడగానే తెలిసింది అన్నాడట!
5)తిండికి తిమ్మన్న ,పనికి బొమ్మన్న।
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

रूषी

సుభాషితము;;;;;;;;
ఉపరుద్ధంతి శ్వాసాన్
మునయో నాశ్నంతి,నా పిబంతి:::
స్తూయంతే కిం?
"మునయః కంఠే కుర్వంతి కనక పాశమిమం ;;;;;
తా// ముని పుంగవులు ప్రాణాయామమును అభ్యసించి ,శ్వాసను నిరోధిస్తారు,ఆహారము తినరు,నీళ్ళు త్రాగరు, ఐతే మాత్రం,? వీరిని ఎందుకు స్తోత్రం చేయాలి???'వీళ్ళు బంగారు పాశాన్ని ( సమాజ శ్రేయస్సును కోరి) తమ గళమునకు తగిలించుకున్నారు,గనుక।
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

హాస్య) సామెతలు:::::
)గజ శాస్త్ర వేత్తలకు గజారోహణం వస్తుందా?
2)ఔషధం కానిది అవనిలో లేదు।
3)చెవిటి వాని ముందు శంఖం ఊదితే ,"దాన్ని కొరకను ,నీ తాతలు దిగ రావాలి ।" అన్నడట!
4)తాళ్ళ పాక వారి కవిత్వం కొంత, తన పైత్యం కొంత।
5)తెలిసే వరకు ' బ్రహ్మ విద్య ' ,తెలిసిన తర్వాత కూసు విద్య ।
6) నా నోట్లో(నీ ) వీలు పెట్టు,నీ కంట్లో (నేను ) వేలు పెడతానన్నాడట!.
...........................................................................................................

दीपावली

prabaMdha padya maNulu

అయ్యలరాజు రామ భద్ర కవి,రామాభ్యదయము న ,పద్య చమ త్కృతులు ::::::
1) బాల రామునికి జోల పాట :::::::::
(శా;) "జో జో వారిజ బాందవాన్వయ మణీ! జో జో కుమారాగ్రణీ !:::
జో జో దాశరధీ!దయా శరధి!జో జో కోటి కందర్పలీ:::
లా జైత్రాంగ! శుభాంత రంగ! యని జోలల్వాడింతుల్ ,త్రయి :::
రాజీవాంతరటన్ మధు వ్రత కిశోరంబైన రా చూలికిన్ >"
...............................................................................................
2) "సీత"భూమీ పుత్రిక .కావున ,వ్యవసాయ పరముగా ,సీతా రాముల దాంపత్యమును ,వర్ణించిన చమత్కారము ఇది ..................
"పంట వలంతికి బొడిమి భాసిలు సీతవు గాన,చేలతో:::
నంటిన ఘర్మ వారి పదవై ,పులకోదయ సస్య సంపదన్ :::
గెంటక ఉన్‌కి నీకతగు,నౌండిట నా వ్యవసాయ మేర్పడన్:::
కంటి నిరంతరానుభవ గౌరవ సౌఖ్యముం పండె,కోరికల్ :::.
..........................................................................................
సీతా దేవి పుడమి కుమార్తె,చేలచే (ఘర్మ వారి )చెమట బిందువులు ఏర్పడినవి ,పులకింతలనే పంటల సంపద ,కాన దానిని తొలగించ లేదు పతి, శ్రీ రాముడు అద్దానిని 'వ్యవసాయానుభవమూగా అనుభవించెను .
...................................................................................
అయ్యలరాజు రామ భద్ర కవి రచించిన "రామాభ్యుదయము "లోని ఉత్పలమాలా పద్యము ,ఇది
....................................................................................

కొండలు ::::::::::పార్వతీ దేవి , పర్వత రాజ పుత్రి హైమవతి (= హిమ వంతుని పుత్రిక ) ,గిరిజా దేవి (= గిరి = అద్రి,కొండ ) ,అద్రిజ

koMDa

౧) కొండల రాయుడు =శ్రీ వేంకటేశ్వరుడు
౨) కొండలు కోనలు,,, కొండలు గుట్టలు
౩) కొండ కొమ్ము = శిఖరము ,,, గిరి శృంగం ,, శిఖరాగరము
౪) గిరి పుత్రులు = ఆది వాసీలు
౫) " మా పిల్లలు బంగారు కొండలు ."
....................................................................................
౫) పార్వ తీ దేవి =

శ్రీ కాళహస్తి

శ్రీ కాళ హస్తి విశేషములు:::::::
1)ఈ దేవాలయమును ,మొదట"తొండమాన్ చక్రవర్తి నిర్మించాడు.
తర్వాత,, "కులోత్తుంగచోళుడు " "భిక్షుల గాలి గోపురము "ను "కట్టించెను .
2)'నారాయణ వనము ' ప్రభువైన "వీర నర సింహ యాదవ రాయలు చుట్టూ తా ప్రాకారములను కట్టించాడు .
3) శ్రీ కృష్ణ దేవ రాయలు 'సహస్ర స్తంభ మందపము 'ను కట్టించెను .
4) నేటి దేవాలయమును ,"నాటు కోటి సెట్లు '
కొన్ని దశాబ్దముల క్రితమే "తొమ్మిది లక్షల రూపాయలు"వెచ్చించి కట్టించారు .
5) ఇక్కడ ప్రాచీన బిల్వ వృక్షము "(=మారేడు చెట్టు) కలదు .శివునికి ఇష్టమైనది మారేడు పత్రి .
మారేడు దళాలకు ,...9 , 11 , 13 రేకలు ఉంటాయి .
బేసి సంఖ్య 'లో రేకులు ఉండడమే మారేడు ఆకుల ప్రత్యేకత ,
అందు వలననే ,పరమేశుని పూజలలో దీనికి ప్రత్యేక స్థానము కలిగించ బడినది.
10)శంభుని కోవెలలలో విభూతి ప్రసాదాన్ని ఇస్తారు ,, కాని ,ఇచ్చట మాత్రము ,అభిషేకము చేసిన 'కర్పూర జలములను 'మాత్రమే ఇచ్చెదరు .
........................................................................................................................................................

పద మంజరి

vaaDuka bhaa shalOni aMdamaina telugu maaTalanu , parikiMchEMdukai ,
maa I chiru prayatnamu .
౧) పూల బాట ::: "బ్రతుకు పూల బాట అయ్యింది .
౨) వడ్డించిన విస్తరి ::: " నీకేం, నీ జీవితము వడ్డించిన విస్తరి ,అన్నీ అమరి ఉన్నా భాగ్య శాలినీవు ."
౩) కల గూర గంప ::: అన్నీ విషయాలూ ఉన్న పుస్తకం ఇది ,కల గూర గంప లాంటిది ."
౪) అనేక ఆశయాల , ఆలోచనల 'కల బోత '.
౫)ఆ పిల్లలు ,అందరితో 'కలివిడి 'గా ఉంటున్నారు .
౬)" అడుగులో అడుగు వేసి ,కలిసి నడుద్దాము ,మనము అందరమూ !"
౭) కలిసి వచ్చిన కాలములో నడిచి వ చ్చే బిడ్డలు వస్తారు .
౮) aame గొంతు కలిపి ,పాడి ,అందరినీ మెప్పించినది .
౯) కలిసి ఉంటే కలదు సుఖము .
................................................................................................................
కొన్ని పదములు ::::::::::::
కలము ,పెన్ను . ౨) కల కలము ::: జనములో కల కలము రేగినది . ౩) మదిలో కల వరము ఆయెను .
౩)కల యో ? వైష్ణవ మాయయో ??? 4) కల్ల (= అబద్ధము ) ,నిజము
౫) కలిగిన వారు = ధన వంతులు
౬) కలికి , కలికి 'చిలకల కొలికి ' . ౭)" కలవారి అలివేణి ' రావే!!!!!!"
౮) "కల గంటి నో యమ్మ ! కల గంటిని ...................... "
౯) కల ,కలలు , స్వప్నములు
౧౦)" కల కాలము ఎల్లరు వర్ధిల్లు దురు . గాక ! "
.......................................................................................................

thoughts

సూక్తి ముక్తావళి

"పృధివ్యాం్ , త్రీణి రత్నాణి ,
జల,మన్నం ,సుభాషితం ,
మూఢైః పాషాణ ఖండేషు
రత్న సంఖ్యా విధీయతే ."
( చాణక్యుని " నీతి దర్పణము ")
....................................................................

పూ తీగ

నృత్య గణపతి

'పాశాంకుశా ,పూప కుఠార దంతచంచత్కరం,
చారుతరాంగుళీయకంపీత ప్రదం ,
కల్ప తరో భజామి నృత్తైక పదం గణేశం .

'తాత్పర్యము :::................'పాశము, అంకుశము ,దంతము, పరశువులను ,
నాలుగు చేతులలో ధరించి ,
తొండము నందు మోదకమును(లడ్డు) కలిగి ,
కల్ప తరువు నీడలో ,పీత వర్ణముతో ,ప్రకాశిస్తూ ,
నృత్యము చేస్తూన్న 'నృత్య గణపతి ' నీగురించి భజన చేస్తున్నాను .'

కలర్ వన్నెలు

చాణుక్యుని "నీతి దర్పణము "

రాజ్ఞి ధర్మిణి ధర్మిష్ఠా ః ,,,
పాపే పాపో,,,సమే సమా @హ
రాజాను మను వర్తంతే ,,,,
యధా రాజా ,,, తథా ప్రజా /.
.....................................................

మీనులు

న్యూ కాప్

దుర్గా మాత

దుర్గ
పార్వతీ దేవి అవతారమైన "దుర్గా మాత" కు గల వివిధ పేర్లు:::
స్థల దుర్గ , వన దుర్గ , నదీ దుర్గ , పర్వత దుర్గ , సాగర దుర్గ ,చండీ దుర్గ (ర ణ దుర్గ ) ,
పట్టణ దుర్గ , గ్రామ దుర్గ , శూలినీ దుర్గ మున్నగు నామ ధేయములు కలవు.
................................................................................................................................
2) దుర్గా దేవి::: కాశీ లో "విశాలాక్షి " ,ఈమె శాంతమూర్తి .
3) కాం చీ పురము లో "కామాక్షి , ఈమె ,"కంచి కామాక్షి "గా ప్రసిద్ధి చెందెను .
4)మధుర లో "మీనాక్షి "
5) శ్రీశైలము లో "భ్రమరాంబ "
6) ఇంకా " బాలా త్రిపుర సుందరి ,జ్ఞాన ప్రసూనాంబ , త్రైలోక్య సుందరి,అంబ,పార్వతి,అపర్ణ, గిరిజ ,
శ్రీ లలిత ,గాయత్రి ,మాణిక్యాంబ మున్నగు ,అనేక నామావళి "అమ్మ వారిది ".
.................................................................................................. ............................

vanita

సూర్య ఆరాధన

సూర్యో పాసన సూర్యోపాసన ,సూర్య నమస్కారములుఎంతో శక్తి వంతమైనవి.సూర్య నమస్కారముల రూపములో శరీరమునకు ఆరోగ్య కరమైన వ్యాయామము లభిస్తున్నదని నేడు పాశ్చాత్యులు కూడా గ్రహించారు.
సూర్యారాధన వలన ,తమ ధ్యేయమును సాధించిన మహనీయులు ప్రాచీన కాలమున కలరు.
అట్టి యోగి పుంగవులు కొందరు:::::::
1)కణ్వ మహర్షి పుత్రుడు:"ప్రస్కణ్వ మహర్షీ
2)అంగీరసుని తనయుడు:"కుత్స మహర్షి"
3)ఔచిత్యుని తనూజుడు:"దీర్ఘతమ మహర్షి"
4)గౌతముని కుమారుడు:"వామ దేవుడు"
5)భూమీ పుత్రుడు:"అత్రి మహర్షి"
6)వశిష్ఠ మహర్షి
7)ఋషి జమదగ్ని
8)జరత్కారు ఋషి
9)అఘ మర్షణ ఋషి
10)సూర్య సుపుత్రులు::::::
" అభితఫాః ముని ,చక్షుర్ మునీంద్రుడు ,సావర్ణి "
సావర్ణి యోగికి గల మరొక పేరు " విభ్రాట్ ఋషి "
.....................................................................................................................

కనక పురి

కనక పురి
1)అక్కన్న ,మాదన్న గుహల వద్ద 'పా ళీ భాష 'లో చెక్కిన శిలా శాసనము ఉన్నది.ఇవి విజయవాడలో ఉన్నవి.
2)ఆ శా సనముమీద ,కిరాతార్జునీయ ము" లోని కథా చిత్రాలు ఉన్నవి .
3)విజయవాడలో,"ఇంద్ర కీలాద్రి "కి దిగువ భాగములో ఉన్న ఆ శాసనమును , "మాధవ వర్మ"అనే ప్రభువు యొక్క మనుమడు చెక్కించెను .
4)" కనక పురి" ,"కనక వాడ"అని, విజయ వాడకు గల ప్రాచీన నామములు. వేంగీ రాజ్యానికి ముఖ్య పట్టణము గా విలసిల్లినది,"కనక పురి"
5) ఇచ్చట, " మహిషాసుర మర్దిని" రూపములో వెలసిన అమ్మ వారు "కనక దుర్గమ్మ"గా భక్తులచే పూజించ బడు చున్నారు.
6)అక్కన్న మాదన్న గుహల వద్ద "నృసింహ బిలము" ఉన్నది. పూర్వ కాలములో ,ముని పుంగవుల "యోగ సాధన"కు ఇది నిలయము .
7)విజయ వాడలో ,7 వేల సంవత్సరముల క్రితము నిర్మించ బడిన "శ్రీ భ్రమరాంబా మల్లేశ్వర ఆలయము" కలదు.
8)ఈ కోవెల కృష్ణా తీరమున వెలసెను.ఇచ్చట ,
9)అగస్త్య ముని "శ్రీ చక్రము"ను ప్రతిష్ఠించెను.
10)విజయవడ లోని 'గిరి క్షేత్రమూ ,"దుర్గా క్షేత్రము"అని పేరు పొందినది.
11)"శివ త్రిశూల క్షేత్రము","శంఖ తీర్థము","ఇంద్ర తీర్థము", "ఋషి తీర్థము" అనే పేర్లు, ఇచ్చటి ,కృష్ణా నదీ
తీర్థమునకుగలవు..
౧౨)శ్రీ కనక దుర్గ "క్షేత్ర్ములో ,శ్రీ ఆది శంకరులు 'శాంతి యమ్త్రములు'ను చెక్కింఛి రి . ఇవి,
" శ్రీచక్రము "," మేరు చక్రము " , "
......................................................................................................................................................................

మిల్క్ మైద్

మేఘ రాగావళి

" మేఘ రంజని ", "మేఘ రంజి " రాగములు ,
వర్షములను ఆశింఛి , రూపొందించ బడినవి .
సంగీతజ్ఞులు ,వానల కోసమై ఇట్టి రాగములను ఆలాపన చేసే వారు .
" మేఘ ధ్వానేషు
నాట్యం భవతి చ శిఖినాం ."
మబ్బులు ఉరిమాయి .
మేఘ గర్జన వినగానే , (శిఖి =) నెమళ్ళు నాట్యము చేసినవి .
...................................................................................................

"

నాన్న

gulaabIlaaraa!
nI raxaNa kOsamu
niraMtara

పువ్వులు (బొమ్మ)

petals

petels

రాగ రాగిణి

రాగ రాగిణి
................
ముద్దుల మురళిని చేకొనిగిరి
శృంగము పైకి చేరి
ఒక పెను శిల పై ,
జేరగిల్లి మ్రోగించు చున్నది,
చెలి రాధిక,
ఉదయ కిరణ సందోహములిలా
ఇలను చేరు వేళ
సరి కొత్త మురళి భాసించెను.
వేణువుపై నాట్యములనుచేసేను ,
ఆమె చివురు వ్రేళ్ళు!
చిలిపి గాలి
కన్నియలుమురళి లోన
లోన దూరి"
రాగ భోగ
స్నానములను"ఓలలాడు సందడి ఇది!!!
,హృది మెత్తగ సోకేను!
మంద వాయు కన్యకలు
ఎంత తులిపి వారో?,
ఎంచ ఎవరి తరమగును?
..............................
సాగుతోంది ,మురళి రాగ వీచిక!
ఆన వాలుగా ,అదె!,
వేణు వినోది మృదు వైనట్టి "రాక"!
మధుర రాగములన్నింటి
మనవినివిను చున్నది ,"ఏరు వాక"
.క్రిష్ణయ్యా! అంకితమగు నీ 'పాట
'నీకు గాక ,మరి ఎవ్వరికట???!!!
.......................................................................

నాలుగు దిక్కులలో వన్నె చిన్నెలు

సహ్యాద్రి

౧) సహ్య ముని " మహా తపస్వి . ౨) శ్రీ మన్నారాయనుని ఆదేశము మేరకు ,శ్రీ కృష్ణుడు కృష్ణ ను భూమి పైకి తెచ్చి ,స్థాపన చేయుటకై ప్రదేశమును అన్వేషణ చేయ చుండెను .తపో నిష్ఠా గరిష్తుడు(శ్ఠుడు ) ఐన సహ్య ముని పడమటి కనుమలలో ఐక్యము అగుటచే ,"సహ్యాద్రి "అను నామ థేయం కల్గెను .౩)సహ్యాద్రిలోని 'వేద గిరి', 'బ్రహ్మ గిరి' సీమలోని శ్రీ కృ ష్ణుని ప్రతి రూపమైన " శ్వేత అశ్వ థ్థ "తరువు మూలము న నుండి "కృష్ణ " నది ,ప్రాదుర్భవించెను .
౪)సప్త సాగర తీర్థము నాకు ;తూర్పు దిక్కు లో "కౌశిక సంగమ తీర్థము ",కౌశిక ముని తపము చేసిన చోటు .
౬) 'జాంబ వంతుడు 'సిద్ది పొందిన సీమ "జంబు ద్వీపము'
) పరశు రాముడుదర్శించి , నియమములుఆచరించిన చోటు " శు ర్పంక తీర్థము ".
౮) నదికి ఇటు తీరము లలో ఉన్న కోవెలలు , "ఐలూరు ", చిలుమూరు " లు .ఇచ్చట "శ్రీ రామ చంద్రుడు "
ప్రతి ష్టించిన లింగములు ఉండెను. అందుచే ,ఇవి "ఉభయ రామే శ్వరములు " అనే పేరు పొందినవి .
౯)భైరవుడు జన్మించిన " భైరవ తీర్థ ము వద్ద జలములు ఆకు పచ్చ గా ఉండును .
౧౦) కుబ్జే శ్వర తీర్థము చెంత ఉన్న ట్టి " మహా తీర్థము " లో ,,,,,,, నల్ల నువ్వులు వేస్తె ,తెల్లని నువ్వులు గా
మారును అని ,వాడుక కలదు .

కృష్ణ వేణి నది ,తీర్థములు

వేణి నది ,కృష్ణా నదులు కలి సిన చోట "శ్రీ విష్ణు తీర్థ ము " ,సమీపములో , "రుద్ర తీర్థము " , "బ్రహ్మ తీర్థము "లు ఉన్నవి . దగ్గరలో " కకుద్మిని తీర్థము ","విహంగ తీర్థము " ,భైరవ తీర్థము లుఉన్నవి . గరుత్మంతుడు ,అమృతమును తెచ్చిన చోటు " విహంగ తీర్థము " .భైరవుడు జన్మించిన చోటు "భైరవ తీర్థము" వద్ద కృష్ణా జలములు పచ్చగా ఉండునని ప్రతీతి .

మహా తీర్థములో ' నల్ల నువ్వులు 'వేస్తె ,తెల్లనివి ఔతాయి!

నాదానుభవము

నాదానుభవము కల్పతరువు
స్వంతదారు నీవైతివి
మరి ఒకటి,ఏలరా??
"ఓం పెన్నిధి" ఏలిక
నీవైన వేళ, ఓ మనిషీ! //
భ్రమసి, చాంచల్యములు-
క్రుమ్మరి, మది చాపల్యము
ఒద్దికగా ఒదిగి పోయి
ఓం కార నాద నీరదముల-
మధురాంబు ధారలగునురా! //

చిందర వందరలు, వ్యధలు-
అదిరి పాటు, చిర్రు బుర్రు
కల్మషములు పోద్రోయును
నాద నళినములు వెలసిన-
ఆత్మ వాహినీ అలలు //

గరిమెళ్ళ కు గాంధిజీ ఇచ్చిన బిరుదు

"ప్రజా పాటల త్యాగయ్య" మన గరిమెళ్ళ

"మా కొద్దీ తెల్ల దొర తనము..." అనే స్వాతంత్ర్య గీతము దశ దిశలా మార్మ్రో గింది. G.T.H. బేకన్(1921) గరిమెళ్ళ చేత ఈ పాటను పాడించాడు. "భాష రాని నాకే ఇంత గగుర్పాటును కలిగించింది. స్వదేశీయులలో ఇంకెంత ఉత్తేజాన్ని కలిగిస్తుందో అర్ధమైంది" అంటూ ఆ పాటను నిషేధించాడు. గరిమెళ్ళ సత్యనారాయణ గారికి రాజద్రోహం నేరం కింద ఏడాది కఠిన కారాగార శిక్షను విధించాడు. ఆ తర్వాత సబర్మతీ ఆశ్రమంలో, గాంధీజీ ఈ పాటకు అనువాదము చేయించమని పురమాయించారు. టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు గారి "స్వరాజ్యం" పత్రికలో ఇంగ్లీష్ లోకి అనువదించి ప్రచురించారు. N.G..రంగా, గరిమెళ్ళను "ప్రజా పాటల త్యాగయ్య" అని ప్రశంసించారు

sulochana

లిపి , వారధి

అక్షరాలుగా రాలు తున్నాయి స్వప్నాలు
స్వప్నాలుగా వర్షిస్తున్నాయి మరల, మరల
ఈ రాలు గాయి అక్షరాలు.
అందుకే
నేను ఈ నాటి యువతిని
అక్షరమై మెరుస్తాను.

అక్షరాలు ఆశలను మోస్తాయి
ఆశయాలను ధరిస్తాయి
ఆలోచనలను సంభావిస్తాయి
ఆవేదనల శకలాలను శకటములై మోస్తాయి.
అందుకే అక్షరాలలో నేను
భావనగా హసిస్తాను!

అక్షరాలు క్రాంతికి దోసిలి ఒగ్గుతాయి.
విప్లవాలకు తల లొగ్గుతాయి!
చైతన్యానికి "మొగ్గు" వేస్తాయి.
వినూత్న పరిణామానికి " మొగ్గ " తొడుగుతాయి.
అందుకే నేను అక్షరానికి గొడుగు పడతాను.
అక్షరానికి హారతి పడతాను.

అనంతానంత సుప్త ,సుషుప్త
జాగృత్ హృదంతరాళ
అంతర్మధనాల ఘన వార్ధికి
'రూప కల్పన 'నొసగే "విరించి" అక్షరమే గదూ!

అనంత కాల దిగంతాప్త చరిత్రాలయాన
ప్రతిష్ఠించ బడే దేవత ఈ అక్షరము!
చరిత్ర పెదవుల వంపులను
చిరు నవ్వు గానూ తీర్చి దిద్ద గలదు
వికటాట్ట హాసం గానూ మలచ గలదు.

అక్షరము ఒక "ఉలి"!
అక్షరమే స్వయంభువు ఐన 'శిల్పి" కూడా!

అందుకే ,నేనంటాను
అక్షరమే మదీయ కల్పనా రధ సారధి!
అక్షరమే విభిన్న విశిష్ట వారధి

దీపావళి

దిబ్బూ, దిబ్బూ, దీపావళి మళ్ళీ వచ్చెను నాగుల చవితి" పండూగలు, భగవంతుని లీలలూ, భక్తి వాకఁమయములో, సూఫీ కవితలలో మేలిమి కాంతులీనాయి. ఆబాల గోపాలమునూ అలరించే "దీపావళి" హుషారు గొలిపే పండుగ. అందిబ్బూ, దిబ్బూ, దీపావళి మళ్ళీ వచ్చెను నాగుల చవితి" పండూగలు, భగవంతుని లీలలూ, భక్తి వాకఁమయములో, సూఫీ కవితలలో మేలిమి కాంతులీనాయి. ఆబాల గోపాలమునూ అలరించే "దీపావళి" హుషారు గొలిపే పండుగ. అందుకే, జాన పద గీతాలలో ఈ పబ్బము గుబాళించింది. 'దీపావళీ అంటే 'దీపాల వరుసలూ అని అర్ధము. ఈ పబ్బము నాడు, టపాసులు, బాణసంచాలు, మతాబాలు, సీమటపాసులు, చిచ్చుబుడ్లు , సరంజామాతో ఇలా అనేక రకాల వెలుగులతో "జగమంతా కాంతి మయము" గా చేసి తన పేరునకు సార్ధకత ను కలిగించుకున్నట్టి అపురూపమైన పండుగ. అందుకే, దదాపుగా ప్రపంచములో అన్ని దేశాలలోనూ ఈ పండుగ ఆచరించ బడుతూన్నది. ఆ యా దేశాలలో దీపావళి విభిన్నమైన నామ ధేయములతో ఉన్నది.
గౌతమ బుధ్ధుని అవతరణ సందర్భము గా .......
బర్మా(మియన్మార్) లో నవంబరు లో ...." తంగీజు"
వరుసగా,...... ఐదు రోజులు ... బీహారు రాష్ట్ర వాసులు, నేపాల్ దేశీయులు
జపాను దేశములో...." తోరా నగీషి" ..... పర్వ దినమును చేసు కుంటారు. జపనీయులు మొదటి రోజున దీపాల వేడుకను జరుపుకుంటారు. మర్నాడు బంధు,మిత్రులను కలుస్తారు. మూడవ రోజునాడు " బోటు షికార్లు చేస్తూ" ఆనందముగా గడుపుతారు.
నవంబరు 5 వ తేదీన ...... ఇంగ్లండు లో...."గై ఫాల్సు డే".....
ఫ్రెంచి విప్లవము.... ఫ్రాన్సు దేశములో, ఫ్రెంచి వారు దేదీప్య మానముగా తమ స్వాతంత్ర్య దినమునే వేడుకగా చేసుకుంటారు.
జూలై 4 వ తేదీ..... అమెరికాలో అద్భుతమైన బాణసంచాల వేదుకలు జరుగుతాయి. ఎందుకంటే, జూలై 4 ననే, అమెరికా, 13 రాష్ట్రాల కూటమి గా ఏర్పడెను,గనుక!!!!!
ఇజ్రాయెల్ లో...21 శతాబ్దముల క్రితము, " మోకాబిన్స్" అనే గాయకులు స్వాతంత్ర్య సమరం చేసారు. జ్వాలకు విముక్తిని కలిగించిన రోజుగ, ఇజ్రాయిలీలు వేదుకలు జరుపుకుంటారు. విభిన్న నామాలు.... పండుగ పేరు ఏదైనా ఎల్లరి ఉల్లములకు ఉల్లాసాన్ని కలిగించే ఈ పండగ , కడు వేడుకయే!!!దుకే, జాన పద గీతాలలో ఈ పబ్బము గుబాళించింది. 'దీపావళీ అంటే 'దీపాల వరుసలూ అని అర్ధము. ఈ పబ్బము నాడు, టపాసులు, బాణసంచాలు, మతాబాలు, సీమటపాసులు, చిచ్చుబుడ్లు , సరంజామాతో ఇలా అనేక రకాల వెలుగులతో "జగమంతా కాంతి మయము" గా చేసి తన పేరునకు సార్ధకత ను కలిగించుకున్నట్టి అపురూపమైన పండుగ. అందుకే, దదాపుగా ప్రపంచములో అన్ని దేశాలలోనూ ఈ పండుగ ఆచరించ బడుతూన్నది. ఆ యా దేశాలలో దీపావళి విభిన్నమైన నామ ధేయములతో ఉన్నది.
గౌతమ బుధ్ధుని అవతరణ సందర్భము గా .......
బర్మా(మియన్మార్) లో నవంబరు లో ...." తంగీజు"
వరుసగా,...... ఐదు రోజులు ... బీహారు రాష్ట్ర వాసులు, నేపాల్ దేశీయులు
జపాను దేశములో...." తోరా నగీషి" ..... పర్వ దినమును చేసు కుంటారు. జపనీయులు మొదటి రోజున దీపాల వేడుకను జరుపుకుంటారు. మర్నాడు బంధు,మిత్రులను కలుస్తారు. మూడవ రోజునాడు " బోటు షికార్లు చేస్తూ" ఆనందముగా గడుపుతారు.
నవంబరు 5 వ తేదీన ...... ఇంగ్లండు లో...."గై ఫాల్సు డే".....
ఫ్రెంచి విప్లవము.... ఫ్రాన్సు దేశములో, ఫ్రెంచి వారు దేదీప్య మానముగా తమ స్వాతంత్ర్య దినమునే వేడుకగా చేసుకుంటారు.
జూలై 4 వ తేదీ..... అమెరికాలో అద్భుతమైన బాణసంచాల వేదుకలు జరుగుతాయి. ఎందుకంటే, జూలై 4 ననే, అమెరికా, 13 రాష్ట్రాల కూటమి గా ఏర్పడెను,గనుక!!!!!
ఇజ్రాయెల్ లో...21 శతాబ్దముల క్రితము, " మోకాబిన్స్" అనే గాయకులు స్వాతంత్ర్య సమరం చేసారు. జ్వాలకు విముక్తిని కలిగించిన రోజుగ, ఇజ్రాయిలీలు వేదుకలు జరుపుకుంటారు. విభిన్న నామాలు.... పండుగ పేరు ఏదైనా ఎల్లరి ఉల్లములకు ఉల్లాసాన్ని కలిగించే ఈ పండగ , కడు వేడుకయే!!!

aksharamu

అక్షరమ్ము పవిత్ర దేవాలయంబు
లక్షలాదిగ భావమ్ము లలరు నందు
అక్షరమ్మెల్ల విద్యల కాశ్ర యంబు
దానికిని సాటి కానమీధరణి యందు.

ఊహలును జీవ కోటికి ఉండునెన్నొ
మూగ జీవులే అన్నియు పుడమి నందు
ధ్వనికి రూపమ్ము నొసగును మనిషి యొకడె
వెలువరించినప్పుడె వాని విలువ గలదు.

అక్షర మొక దేవాలయ మ్మరయగాను
మనసు లందలి
కలలు,కల్పనల కెలమి
నదియె స్వాగత ద్వారము
ఆశ లెల్ల వెలుగు చూడగ,
సర్వ విద్యలకు గూడ.

జీవి మనసున కదలాడు భావములకు
స్థిరముగా నుండు పీట మేర్పరచు కొరకు
సాధనలు చేసి కను గొన్న సత్ఫలమ్ము
అదియె, రూపొంది, ఉదయించె నక్షరముగ.

భాష, "లిపి" యను అరదము పైన నెక్కి
ముదము లొప్పార సంచారములును చేసె
వసుధ యందలి కోట్లాది వాక్కులకును
"ధ్వని", "లిపు"లె మూల కారణాధారమయ్యె.

ఆశలును, అభిలాషలు, ఆశయములు
కల్పితమ్మక్షరము నందె
కావ్యములకు, గాధలకును,చరితలకు,
కథల వాస్త వముల చిత్రించు వాక్య దేవాలయమ్ము.

సవ్వడికి మారు బింబమౌ "శక్తి" నీవు
అణువు రూపిణి వయ్యారె!
అంతులేని ధరణి పరమాద్భుతమ్ముల

అక్షరమ్ము పవిత్ర దేవాలయంబు
లక్షలాదిగ భావమ్ము లలరు నందు
అక్షరమ్మెల్ల విద్యల కాశ్ర యంబు
దానికిని సాటి కానమీధరణి యందు.

ఊహలును జీవ కోటికి ఉండునెన్నొ
మూగ జీవులే అన్నియు పుడమి నందు
ధ్వనికి రూపమ్ము నొసగును మనిషి యొకడె
వెలువరించినప్పుడె వాని విలువ గలదు.

అక్షర మొక దేవాలయ మ్మరయగాను
మనసు లందలి కలలు,కల్పనల కెలమి
నదియె స్వాగత ద్వారము
ఆశ లెల్ల వెలుగు చూడగ,
సర్వ విద్యలకు గూడ.

జీవి మనసున కదలాడు భావములకు
స్థిరముగా నుండు పీట మేర్పరచు కొరకు
సాధనలు చేసి కను గొన్న సత్ఫలమ్ము
అదియె, రూపొంది, ఉదయించె నక్షరముగ.

భాష, "లిపి" యను అరదము పైన నెక్కి ముదము లొప్పార సంచారములును చేసె
వసుధ యందలి కోట్లాది వాక్కులకును "ధ్వని", "లిపు"లె మూల కారణాధారమయ్యె.
ఆశలును, అభిలాషలు, ఆశయములు కల్పితమ్మక్షరము నందె
కావ్యములకు, గాధలకును,చరితలకు,కథల వాస్త వముల చిత్రించు వాక్య దేవాలయమ్ము.

సవ్వడికి మారు బింబమౌ "శక్తి" నీవు అణువు రూపిణి
వయ్యారె! అంతులేని ధరణి పరమాద్భుతమ్ముల నెరపగలవు
అందు కొనుమమ్మ! జోతల అక్షరమ్మ!

ఓసి కలమ!నీకు మహిమ ఉన్నదెంతొ
నీవు లేకున్న తెల తెల్ల బోవు చుండు
ఎంత తెల్లని కాగిత మేని అవని .
వచ్చితివి మౌనముగ, మాదు భాగ్య మనగ .
View Comments(2) Post a Comment
నెరపగలవు అందు కొనుమమ్మ! జోతల అక్షరమ్మ! ఓసి కలమ!నీకు మహిమ ఉన్నదెంతొ నీవు లేకున్న తెల తెల్ల బోవు చుండు ఎంత తెల్లని కాగిత మేని అవని . వచ్చితివి మౌనముగ, మాదు భాగ్య మనగ .
View Comments(2) Post a Comment

అన్నవరము

1) బొందు మీసాలతో "శ్రీ సత్య నారాయణ స్వామి ",పంపా నది తీరమున "అనంత లక్ష్మి సత్యవతి " తో వెలసి , భక్తులకు 'కొంగు బంగారము" గా ఉన్నారు .౨) శూల శిఖరము లతో రెండు చిన్న విమానగోపురములు , ప్రధాన విమాన గోపురము ,సుదర్శన చక్రము తోను ,వెనుక వేపు ,"దివాకర బాలా త్రిపుర సుందరి మాట"కు ప్రతీక గా ,'చక్ర శిఖరము'లతో ,రెండు చిన్న విమాన గోపురము లు విరాజి ల్లు చున్నవి .౨)క్షేత్ర పాలకులు >>> గా "నేరెళ్ళమ్మ కనక దుర్గమ్మ వారు" ,, వన దుర్గమ్మ వారు ", శ్రీ సీతా రాముల వారు " వెలసి, భక్తులను అనుగ్రహించు చున్నారు . ౩)"కనక దుర్గమ్మ వారు " ఇచ్చట ఖడ్గ ధారిణి ఐన 'మహిషా సుర మర్దని ' . ప్రతి సంవత్స రము,
చైత్ర , బహుళ ౬ తిది నుండి అమా వాస్య వరకు వేడుకలు జరుగును . వరుసగా ఎనిమిది రోజులు
గరగ లతో ఊరేగింపు చేయుదురు . తొమ్మిదవ రోజున ,అనగా 'చతుర్దశి రోజు ,
జాగరణము ను,అమావాస్యనాడు జాతర ను చేయుచున్నారు .
౪)శ్రీ సత నారాయణ స్వామి వారి మధురమైన ప్రసాదము ,ప్రసిద్ది కెక్కినది .గోధుమ నుక ,పాలు ,చక్కర ,
ఏలకులు మున్నగు సుగంధ ద్రవ్యములతో తయారు చేయు , ఇచ్చటి ప్రసాదము ఎంతో రుచి కలిగినది .
ఇచ్చట దొరికే "భంగి ప్రసాదము " ,రుచి కర మైనది .

annavaramu

౧)తూర్పు క ను మలు ,అన్నవరము పుణ్య క్షే త్ర ము ఉన్నట్టి,తూర్పు గోదావరి jillaa నుండి ,ప్రారంభ ము అవుతాయి. ఇచ్చట "sUrya గడియారము"(సన్ డయల్) ఉన్నది.సూర్య కాంతి వలన ఏర్పడే నీడలు ఆధారముగా టైం ను తెలుసుకోనగల సాధనము ఇది . "ఫలభా యమ్త్రముఆని దీని పేరు. ౨) సత్య వతీ సమేతముగా "శ్రీ విరా వెంకట సత్య నారా యణ స్వామి వారు " వెలసి ఉన్నారు.మిసములతో,వామ హస్తములో ధనువు ను ,దక్షిణ హస్తము లో బాణమునుస్వామి ధరించి సాక్షాత్క రిస్తున్నారు. ౩)"అనంత లక్ష్మి సతవతి దేవి ",సత్య నారాయణ స్వామి వారు ,సత్య వాక్కు ను నిలిపి,లోకములను అనుగ్రహించు చున్నారు.

౪) పంపా నదీ తీరమున వెలసి,"దేవుడన్నవరాము"గా కూడా ప్రసిద్ది గాంచి నది. ౫) "రత్న గిరి"పైన వెలసిన అన్నవరముక్షేత్రములో,ఒకే దేవాలయముపై, ఐదు విమాన గోపురములు ఉండుట , గొప్ప విశిష్టత .

౬)దశావతారములు,సత్య దేవుని అర్చ్యా వతార ములు ,కను విందు చేయుచున్నవి.