గిరిజన వనిత చిత్రకళ

==========

వంగారి మాతై అనే కెన్యా దేశ వనిత

"the Green Belt Movement"ను స్థాపించినది.

(Wangari Muta Maathai (born April 1, 1940 ) ,

వృక్ష సంపద పెంపుదలకొరకు అత్యద్భుతమైన కృషి చేసినది.

ఆమె శ్రమకు గుర్తింపు కలిగినది,

ఫలితంగా ప్రపంచ స్థాయిలో అనేక అవార్డులూ,

నోబుల్ బహుమతి మున్నగునవి ఆమెను వరించినవి.

***************************************

మన దేశంలో - తరు సంపద పట్ల, వన వాసీల చిత్ర కళల పట్ల

ఒక గిరిజన యువతికి ఎన లేని మక్కువ ఇలాంటి వార్తా విశేషమే!

మధ్య ప్రదేశ్ రాష్ట్రములోని గిరిజన యువతి భూరీభాయ్ tribal artist,

ఆ భిల్లు జాతి వనిత పేరు హఠాత్తుగా వార్తా పేపర్లలో ప్రధాన శీర్షికలలో చోటు ఆర్జించింది.

ఆదివాసీ చిత్రకళ ఆమెకు వెన్నతో పెట్టిన విద్య.

అడవి పుత్రులు ‘ తమ తమ ఇళ్ళకు , గోడలకు,మట్టితోనూ, పేడతోనూ అలుకుతారు.

ఆ మట్టి లేపనాలు ఆరాక, పిండి , ఆకు పసరు మున్నగు వానితో

లతలు, పూవులు, దేవతల బొమ్మలు, జంతువులు, పక్షులు, ప్రకృతి బొమ్మలను చిత్రిస్తారు.

అవి లెక్క ప్రకారం శ్రద్ద్ధాసక్తులతో తీర్చి దిద్దిన రంగ వల్లులకు మల్లె చూపరుల చూపులను త్రిపుకోనియ్యవు.

భూరీ భాయ్ రమా రమిగా 30 ఏళ్ళ నుండీ –

తన ఇంటిని ఈ బొమ్మలతో అలంకరించుకుంటూన్నది.

గృహ సీమా పరిధులనుండి బయటి ప్రపంచానికి

ఈ వన చిత్ర కళ పరిచయం అయ్యినది.

భోపాల్ లోని భరత్ భవన్ లో

1980 వ సంవత్సరంలో ఆమె చిత్రాలు ప్రదర్శన చేయ బడినవి.

ఇందుకు కృషి చేసిన వ్యక్తి జగదీష్ స్వామి నాథన్ .

అతను రూపాంకర్ ఆర్ట్ సెంటర్

(under the tutelage of Jagdish Swaminathan, the art centre Roopanker ) లో

ఈ ఎగ్జిబిషన్ జరిగిందీ అంటే అందుకు జగదీష్ స్వామి నాథన్ కృషి ఎంతైనా ఉన్నదనే చెప్పుకోవాలి.

భూరీ భాయ్ “ కుడ్య చిత్ర కళ” ,

పేపర్ మీదకూ, కాన్వాస్ మీదకూ చేర గలిగినది.

ఆమె హస్త కళా వైదుష్యము లోకానికి వెల్లడి కావడానికి ,

క్రొత్తగా నేర్చుకున్న ఇలాంటి మెళుకువలు – చాలా దోహద పడినవి.

“తొలుత నేను ఆది వాసీ కళా కారిణిని ;

canvas ,paper ల మీద water, oil, acrylic colours తో ఇప్పుడు బొమ్మలను సునాయాసంగా వేయ గలుగుతున్నాను;

ఐనప్పటికీ సాంప్రదాయక, ప్రాచీన, నైతిక మార్గాల బాటలలోనే నా కళలు పయనిస్తాయి.” అని అన్నది.

ఆమె అనుసరిస్తూన్న రేఖా చిత్రముల రీతి పేరు ('parampara pithora' canvases )"పిథోరా పరంపర".

దేవతల పెళ్ళిళ్ళు , వాని వలన ఇహ లోక , సుర లోక సంబంధమైన

ఆత్మానంద , అతీత భావనా ఆనంద అనుభూతులను పొందడమే ఈ కళా

మార్గము పరమార్ధము.

('parampara pithora' canvases - an art

form depicting joyous life on heaven and earth woven around

the wedding of deities Pithoro and Pithori - incomplete

because 'as a woman, I have no right to draw both heaven and

earth. A complete pithora fresco is the sole right of man.')

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

జభువా జిల్లాలోని అటవీ ప్రాంతములలో నివసిస్తూన్న కొండ జాతి వాళ్ళు

పూజించే వన దేవత పేరు(Titki Mata , who protects the forests of

Jhabua district in Madhya Pradesh ) తిట్కీ మాత. ( 'I was the

first tribal artist to paint with a brush on canvas and paper with

water, oil and acrylic colours. But I cannot let go of ethnic

traditions,' Bhuri Bai said.)

" నేను నా వన దేవత తిట్కీ మాతను ఆరాధిస్తాను. ఆ దేవత రూపాలను

వేస్తూంటాను, స్త్రీ ప్రకృతిని పరి రక్షించే శక్తి స్వరూపిణి కదా! నేను – ప్రకృతిని,

భిల్లు తెగలు కొలిచే దేవుళ్ళును, దేవతలనూ వేస్తూంటాను. అనేక

యుగాలకు పూర్వం నుంచీ ప్రాచీన నమ్మకములతోనూ, పురాతన

విశ్వాసాలతో మిళితమైన మా ఆధ్యాత్మిక చింతనలతోనూ మా bhil arts

పెన వేసున్నాయి. కాబట్టి నా పెయింటింగ్సు కూడా అలాటి భావాలనే

ప్రతిబింబిస్తూంటాయి.” అని వివరించింది ఆమె.

సొగసైన (ఆధునికుల దృష్టిలో “ superstitions ) విశ్వాసాలతో ముడిపడి

ఉన్న “ భిల్ల మహిళ భూరీ భాయ్ ద్వారా విదేశీయులకు కూడా India

లోని ఒకానొక మారుమూల కారడవిలోని కొండ జాతి వారి చిత్ర లేఖన కళ

సుపరిచితము ఔతూన్నది. ఇది ముదావహమే కదా!

Share My Feelings

గిరిజన వనిత చిత్రకళ ;

By kadambari piduri,

May 9 2010 6:51AM