15, జులై 2016, శుక్రవారం

सुर संगम - శంకరాభరణం

शिशुर्वेत्ति पशुर्वेत्ति वेत्ति गानरसं फणिः|| 
కనుకనే ఇటు తెలుగు "శంకరాభరణం", 
అటు హిందీ " "सुर संगम" " (1986) - 
'సంప్రదాయసంగీత సుధా కలశములను' ప్రజలకు అందించినవి. 
శ్రీమద్ రామాయణము తమిళములో రచించిన కవి Kambar. 
"కంబన్ ఇంటిలోని తిరగలి, రోకలి కూడా - 
శ్రీమద్రామాయణమును గానం చేస్తాయి." 
అని తమిళ నానుడి. 
"శంకరాభరణము" సినిమాలో 
'సోమయాజి ఇంటిలోని మెట్లు, 
ద్వారబంధములనుండి కూడా - 
సరిగమ పదనిస ఆలాపనలు వినిపిస్తూ ఉన్నవని 
అద్భుత చిత్రీకరణ , ఆబాలగోపాలాన్నీ ఆకట్టుకున్నది.
శంకరశాస్త్రి పాత్రలో సోమయాజులు ని తప్ప వేరెవరినీ ఊహించలేము.

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

"सुर संगम"- "శంకరాభరణము" :- 
సుర్ సంగం - హిందీలో తీసిన సినిమా. గిరీష్ కర్నాడ్, జయప్రద నటించారు. 
"శారదా!" అంటూ సోమయాజి చేసిన గర్జన పుణ్యమా అని, 
ఆ పాత్ర పేరు శారద , - అని అందరికీ గుర్తు ఉండిపోతుంది. 
'సామజ వరగమనా! ..... " అను కీర్తన ; 
అందరికీ వెండితెర పై బంగారు సంగీత చిత్రణలు ఐ, గుర్తు ఉన్నవి.
ఏరియల్ శాస్త్రి, కూతుకొళ్రి, అని స్వాగతం పలికే అల్లురామలింగయ్య, 
[ వచ్చిన పార్టీ - 'మా నాన్నకు ఇద్దరు భార్యలు ........ ' 
అంటూ కంఫ్యూజన్ ఐ, పారిపోయేఆ చేసిన ఘట్టం, 
ప్రేక్షకులకు నవ్వులను పంచిపెట్టింది.] 
మంజుభార్గవి, 
నీళ్ళలో నిలబడి, సంగీత సాధన చేయాల్సి వచ్చిన చిన్నారి రాజ్యలక్ష్మి - 
'రిషభం, వృషభం, చంద్రమోహన్, 
మరచెంబు ఇంపార్టెన్సును పదే పదే చెబ్తూండే నిర్మలమ్మ ..................
ఇట్లాగ , అన్ని పాత్రలు, 
సంగీతకచేరీలో ఝాన్సీ, స్నేహితుడు కచేరీని నిర్లక్ష్యపరుస్తూ, 
కుర్చీని బర్రున చప్పుడు చేస్తూ లాగి కూర్చున్న సన్నివేశము, 
ప్రేక్షకుల హృదయ కుటీరములలో చిరస్థాయిగా ఉన్నవి.

&&&&&&&&&&&&&&&&

सुर संगम -సుర్ సంగం - గా నిర్మించారు. 
సుర్ సంగం - హిందీలో తీసిన సినిమా. 
పండిట్ శివ శంకర్ శాస్త్రి గా గిరీష్ కర్నాడ్, 
జయప్రద [as - tulasi] నటించారు. 
శారద - పాత్ర, తెలుగులో రాజ్యలక్ష్మి, 
సుర్ సంగమ్ లో సాధనాసింగ్ నటించారు. 
సాధన సింగ్ - శారద - గా ; Sadhana Sing;as - Sharda ;
@] 
सुर संगम - గీతాలు శ్రవణానందాన్ని కలిగించినవి. 
సుర్ సంగమ్ లో శుద్ధ రాగములైన భైరవ్ రాగం [ Bhairav, Chandrakauns ] 
;
సూరదాసు కృతులు, భజన్స్ కృష్ణ భక్తి కుసుమాలు.

సూరదాసు శైలికి ఒక ఉదాహరణ:-
"
కైధేరీ బస్ బేలి కహు; తుమ దేఖీ హై నంద నందన్ ; 
బూఝుహు మాలతి కిధే తై పాయే హై తను చందన్ ;; 
కైధే కుంద కదంబ ఆకుల వట చంపక లతాల మాల్ ;; 
కైధే కమల కహో కమలా పతి సుందర నయన విసాల్ ;;;
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

" ఓ లతా,వృక్షములారా! మీరెక్కడైనా శ్రీ కృష్ణుని చూచితిరా?
ఓ మాలతీ! చందన చర్చిత గాత్రుని నీ వెచటనైనా జాడలు అరసితివా?
ఓ కమలమా! కమలా కాంతుని నీ వెచట నైనా పొడ గాంచినావా?

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

ఇది "సూరదాసు " రచన!
మన ఆంధ్ర మధురకవి పోతన - శైలిని పోలుస్తూ, చిన్న ఎగ్జాంపుల్ :-

"నల్లని వాడు ,పద్మ నయనంబుల వాడు, కృపా రసంబు పై ;
చల్లెడి వాడు, మౌళి పరి సర్పిత పింఛము వాడు , నవ్వు రా ; 
జిల్లెడు మోము వాడొకడు చెల్వల మాన ధనంబు దెచ్చెనో ;
మల్లియలార! మీ పొదల మాటున లేడు గదమ్మ ,చెప్పరే! "

&&&&&&&&&&&&&&&&&&

सुर संगम - గీతాలు :-
@) Prabhu More Avgun Chit Na Dharo - Sant Surdas Ji 
s. జానకి గానంచేసిన హిందీ సూరదాసు గీతము మధురం. మాధుర్యభరితం.
@) Aayo prabhat sab mil gao, Jaau tore charan kamal per wari, Dhanya bhag sevaka ausar paya 
@) (naad chhipa tan mein, laya man mein); 
@) Maika Piya Bhulave - ;
@) sadho aisa hi gur bhaave, Pandit Shivshankar Shastri (Girish Karnad) ;
@) Song - "Hey Shiv Shankar Hey Karunakar "
ప్రభు మోరే అవగుణ్ ; చిత్ న ధరో .... " 
ఈ పాటను ఎస్. జానకి గానం చేసింది. ఇదీ ప్రత్యేక విశేషం.  

8, జులై 2016, శుక్రవారం

అర్సియా వర్ష దేవత

అర్సియా :- భూమి మీద మనుషులు, జంతు, 
పక్షిజాలాలూ, మొక్కలు, చెట్లు అగణితంగా ఉన్నవి. 
ఐతే,వానికి పరిశుభ్రమైన 
నీళ్ళు తాగటానికి దొరకడం లేదు.
అర్సియా అనే యక్షకన్య కృపామయి. 
ఆమె మనసు నవనీతం. ప్రాణికోటి మంచినీరు  
లేక అల్లలలాడుతూడడం చూసి విలవిలలాడింది అర్సియా.
ఆమె పర్వతదేవత వద్దకు, వర్ష దేవత వద్దకు వెళ్ళింది. 
"కల్తీ లేనిజలములను ప్రజలకు అందిద్దాము. 
ఇందుకోసం మీరు నాకు సాయాన్ని చేయగలరా?" 
అని అర్సియా అడిగింది. 
ఇరువురూ ఆమె ప్రార్ధనను విన్నారు. 
అర్సియా జాలిగుండె వారిని కదిలించింది. 
వెంటనే వారు అర్సియాకు తమ అంగీకారమును తెలిపారు.
కొండల మీద నుండి కరిగి వస్తున్న మంచు రాశులనీ, 
వానదేవత ఒసగుతూన్న జలములను 
అర్సియా జాగ్రత్తగా సేకరించసాగింది. 
ఆ నీటిని మడుగులు, బావులు, ఏరు, 
సెలయేళ్ళు, నదులుగా మలచి, భద్రపరిచింది. 
అర్సియా అనుసరించిన పద్ధతి వలన, 
ప్రజలకు త్రాగు నీరు కావలసినంత లభించసాగింది.
ఐతే కొన్నిసార్లు అర్సియాకు మనసు వికలమైతే, 
నీరు - వెల్లువగా - వరదలౌతుంది. 
అందుకనే జనులు 'అర్సియా దేవతకు కోపం రాకూడదని" 
వేడుకుంటూ వేడుకలు చేస్తూంటారు. 

పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... :-

#arsiyaa :- bhuumi meeda manushulu, jamtu, 
pakshijaalaaluu, mokkalu, cheTlu agaNitamgaa unnawi. 
aitE,waaniki pariSuBramaina 
nILLu taagaTAniki dorakaDam lEdu.
arsiyaa anE yakshakanya kRpaamayi. 
aame manasu nawaneetam. prANikOTi mamchiniiru  
lEka allalalADutUDaDam chuusi wilawilalaaDimdi arsiyaa.
aame parwatadEwata waddaku, 
warsha dEwata waddaku weLLimdi. 
"kaltii lEnijalamulanu prajalaku amdiddaamu. 
imdukOsam meeru naaku saayaanni chEyagalaraa?" 
ani arsiyaa aDigimdi. aame praardhananu winnaaru iruwuruu. 
arsiyaa jaaligumDe waarini kadilimchimdi. 
wemTanE waaru arsiyaaku tama amgeekaaramunu telipaaru.
komDala meeda numDi karigi wastunna mamchu raaSulanii, 
waanadEwata osagutuunna jalamulanu 
arsiyaa jaagrattagaa sEkarimchasaagimdi. 
aa niiTini maDugulu, baawulu, Eru, selayELLu, 
nadulugaa malachi, bhadraparichimdi. 
arsiyaa anusarimchina paddhati walana , 
prajalaku traagu neeru kaawalasinamta labhimchasaagimdi.
aitE konnisaarlu arsiyaaku manasu wikalamaitE, niiru - 
welluwagaa - waradalautumdi. amdukanE janulu 
'arsiyaa dEwataku kOpam rakUDadani" 
wEDukumTU wEDukalu chEstuumTAru.
;
పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం... పిల్లల కోసం...
***************************************************************, 
;
Jana the Goddess , rain and Harvest : 

ఉభయకుశలోపరి - ఉగాది శుభఘడియలు

"అది ఒక చల్లని రాత్రి....." పాటను హమ్ చేస్తూ, సినిమాలోని హీరోయిన్ మాధవి అందచందాల నగుమోమును తలుచుకుంటూ ఆ ఊహలతో మైమరచిపోతూ ఇల్లు ...