నంది ఘోష

ఒరిస్సా రాష్ట్రములోని పూరీ పుణ్య క్షేత్రమునకు దగ్గరలోని రఘు రాజ్ పూర్ లో "పాట చిత్ర కళా సాంప్రదాయనకు కేంద్రముగా నిల దొక్కుకుని ఉన్నది. "చిత్ర కార"అని వీరికి పేరు .

పూరీ పుణ్య క్షేత్రములోని 45 అడుగుల ఎత్తు ఉన్న జగన్నాధ స్వామి ,"పాట చిత్ర కళా వైభవానికి" తార్కాణము.

(sandalwood festival) చందన ఉత్సవము సందర్భములో నరేంద్ర రిజర్వాయర్ వద్ద ఉన్న చిన్న దేవళమునకు వీరు రంగులు అలంకరిస్తారు.

పాట చిత్ర కారుల నైపుణ్యము "పూరీ"లోని జగన్నాధ దేవాలయములో ప్రత్యక్షమౌతూనే ఉన్నది.

జగన్నాధ స్వామి రథము పేరు " నంది ఘోష".

45 అడుగుల ఎత్తున్న ఈ తేరు చక్రములు 14 ;ఒక్కొక్కటీ 7 మీటర్ల వ్యాసార్ధము ; ఎరుపు,పసుపు రంగుల వలువలతో నీండుగా అవి అలంకరించ బడుతాయి.

బల భద్రుని రథము ( chariot)44అడుగులు( 44 feet), 14 చక్రములను కలిగి ఉంటుంది.

నీలి రంగు వస్త్రము చుట్ట బడును.

ప్రతి యుగములోని 14 మన్వంతరములకు ఇది ప్రతీక.

సుభద్ర యొక్క chariotది నల్ల రంగు ;12 నెలలకు గుర్తుగా, 12 wheels కలిగినది.

మొదట కాటన్ పేజీల షీట్ ల పైన బొమ్మలకు రూప కల్పన చేస్తారు.

భూమి పైన చేనేత - కాటన్ వస్త్రాన్ని పరుస్తారు. చింత పండు పిక్కలు( = గింజలు) నుండి తయారు చేసిన జిగురు పదార్ధాన్ని పై పూతగా ఒక సారి పూస్తారు.

దీని పైన మరొక గుడ్డను పెట్టి,ఇంకొక లేపనముగా చింత గింజల బంకను అలదుతారు.

వాటిని ఎండలో ఎండ బెడతారు.దాని పైన , తాము మలిచిన బొమ్మలను కావలసిన సైజులలోనూ, కావాల్సిన పద్ధతిలోనూ కత్తిరించుకుని , వివిధ రసాయనాలతో, రంగులతో, వర్ణ సమ్మేళనములతో తీర్చి దిద్దుతారు.

ఆ "పట వస్త్రము" ఎండిన తర్వాత, బొమ్మలకు ఫైనల్ టచెస్సును ఇస్తారు.

గంగ ,సూర్య్త వంశ చక్రవర్తులు ఈ కళకు బీజం వేసారు.

కూర గాయలు, ఆకు పసరులు, రాళ్ళు,లోహాదులు, మొదలైన ప్రాకృతిక వనరుల నుండి రంగులను చేసి, వాడుట సాంప్రదాయము!

నేడు ఇతర ఆధునిక paintsని కూడా ఉపయోగిస్తున్నారు.

చిత్ర లేఖనము పూర్తి ఐన తర్వాత,a coat of lacquer తో కవరు చేస్తారు.

బ్యాక్ గ్రౌండు కలరుగా, సాధారణంగా ఎర్ర రంగు వాడుకలో ఉన్నది.

1990 సం||ల నుండి, తెలుపు,ఆకు పచ్చ, గులాబీ పింక్ - మున్నగునవి కూడా యూజ్ అవుతున్నాయి.

దేవతా మూర్తులకు

కొన్ని విశ్వాసాలను సాంప్రదాయానుసారంగా పాటిస్తూ , నిర్దేశించ బడిన కలర్లు వాడుతూన్న్నారు.

నీలం వన్నె(blue colour) - శ్రీ కృష్ణ

తెల్ల రంగు/శ్వేత వర్ణము (white) _ బల రముడు

పసుపు పచ్చ వన్నె _ రాధ దేహ ఛాయ,గోపికలు

ఆకు పచ్చ వర్ణము - శ్రీ రామ చంద్రుడు

*************************************

జగన్నాధ స్వామి రథము పేరు " నంది ఘోష"