ఆకాశ వాణి - అశరీర వాణి

ప్రత్యూష కిరణాలతో "ఆకాశవాణి, శుభోదయం" అనే వాక్కులు నిద్ర మగతను  చెదరగొట్టేవి. 
భక్తిరంజని, సూక్తిముక్తావళి, వారం వారం "గాంధీ మార్గం", ప్రమదావనం, పాడిపంటలు,జనరంజని, ఈ పద్ధతిగా శ్రోతలను నిరంతరం అలరిస్తూ, నిత్యం ప్రజలను సాహితీసంపన్నులను చేస్తూ, భావిభారత పౌరులను తీర్చిదిద్ది, దశాబ్దం క్రితం దాకా (దూరదర్శన్ ప్రజా జీవనములోనికి వచ్చే దాకా) అందరికీ అందుబాటులో ఉన్న ఏకైక వినోదసాధనం రేడియో.

కరెంటుతో పని లేకుండా, బాటరీలతో నడిచే పెట్టె - ఒకటుంది, అదే 'ట్రాన్సిస్టర్ ' అనగా రేడియోకి సిస్టర్ (సోదరి).

బుల్లిపెట్టెనుండి వీనులవిందుచేసే కార్యక్రమాలను ప్రసారం చేస్తున్న సాధనోపకరణమే "ఆకాశవాణి".  ఈ "ఆకాశవాణి" నామధేయాన్ని ఏ బారసాల కార్యక్రమాలలో ఎవరు నిర్ణయించారు? ఎక్కడ ఈ పేరుకు బీజం ఏర్పడింది?

*****

ఆకాశవాణి అంటే “అశరీరవాణి” అనవచ్చును. దేవతలు భక్తులకు, లోకానికి ఏవైనా  సందేశాలనూ, ముందు జాగ్రత్తలనూ  హెచ్చరికలనూ – తాము కనబడకుండా కేవలము వాక్కుద్వారా తెలుపుతారు. ఇలాంటి నమ్మకములు వివిధ సమాజములలో ఉన్నవి. హిందూ ఇతిహాసములలో ఇలాటి కథలు ఉన్నవి. శ్రీమద్ భాగవతము” లో సింహభాగము శ్రీక్రిష్ణలీలలు.

దేవకీ వసుదేవులకు పరిణయము జరిగింది. దేవకీదేవి సోదరుడు కంసుడు. చెల్లెలి పెళ్ళి చేసిన తర్వాత; ఆ నవవధూవరుల జంటతో రధములో పట్టణానికి బైలుదేరాడు. వారిని వ్యాహ్యాళికి తీసుకువెళ్తూండగా మహామాయాదేవి గగనము నుండి మేఘగర్జన ధ్వనితో పల్కింది.

ఆమె ఆకాశవాణిగా “శ్రీక్రిష్ణ జననము”ను గురించి మేనమామ కంసునికి “తస్మాత్ జాగ్రత్త”పలికింది. అటు తర్వాత శ్రీక్రిష్ణావతారము- క్రిష్ణయ్య సాహసాలు యశోదను, గోపికలనూ, నందబాలురను మాత్రమే కాదు, నిఖిల లోకాలనూ పరవశింపజేస్తూన్నవి. జగత్తు అతనిని దైవముగా ఎన్నుకుని, పూజించడానికి 
ఆస్కారం ఏర్పడింది. తదాది శ్రీకృష్ణుడు  అవతారపురుషుడు ఐ దశావతారములలో సుస్థిర స్థానము కలిగినది.

గాధలోని ఈ పదమే స్ఫూర్తినిచ్చినది. ఎం.వి.గోపాలస్వామి గారికి తటాలున ఆ పదము స్ఫురించినది. కన్నడసీమలో అలాగ నామకరణం జరిగి, “ఆకాశవాణి” అనే పేరు రేడియోకి ఏర్పడినది.

***** 

ఎం.వి.గోపాలస్వామి నివాసగృహము పేరు “విఠల్ విహార్”.

ఆల్  ఇండియా రేడియో (నేడు) ఉన్న స్థలానికి దగ్గరలో ఉన్నది ఆ ఇల్లు. అక్కడ కన్నడ సాహితీ అభిమానులు లోకాభిరామాయణం మాట్లాడుకుంటున్నారు. ఆ మాటలు కేవలం పిచ్చాపాటి అనుకుంటే Image: churumuri.wordpress.com
IMAGE: CHURUMURI.WORDPRESS.COM

పొరబడినట్లే! వారివి ఆషామాషీ కబుర్లు, మాటల దొంతర్లు కావు. 
ఆ లోగిలిలో రూపు దిద్దుకుంటూన్నట్టి ఆశావహ దృక్పథాలు. స్వాతంత్ర్యభారతావని యొక్క బంగారుభవిష్యత్తును తీర్చిదిద్దవలసిన విధివిధానముల సోపానపంక్తులు.

దేశప్రగతి, భావిభారత పురోభివృద్ధికై పౌరులుగా తాము చేయాల్సిన బృహత్ కార్యాలు మున్నగు అనేక విలువైన అంశాలు మాటల, చర్చల సోపానాలు ఔతున్నవి.


*****

ఆంగ్లేయుల ప్రభావముచే తొట్ట తొలి రోజులలో “All India Radio ” అనే పేరు ఉండేది.

వందల సంవత్సరాలపాటు పరపాలనలో మ్రగ్గినది ఇండియా. 
స్వాతంత్ర్యాన్ని పొందిన భారతావనికి స్వాతంత్ర్యచింతన పొంగే కొత్త ఆలోచనలు తన మానససరోవరాన నింపుకోవలసిన అగత్యం కలిగింది. స్వాతంత్ర బానిసత్వపు ఛాయలను గుర్తుకు తెచ్చే ప్రతి యోచన కంటగింపుగా ఉండేది. స్వేచ్ఛా భావాలకు ప్రతిబింబాలైన పథకరచనలకై పండితపామరుల కృషి ప్రశంసాత్మకంగా ఉండేది.

అవిగో! అప్పటి అట్లాంటి భావాజలాల నుండి ఉత్పన్నమైన అనేక పదప్రసూనములలో ఈ ఆకాశవాణి అనే శృతిసుభగత్వమైన పలుకు. 

English ఛాయలు కలిగి ఉన్నది, కాబట్టి ఆల్ ఇండియా రేడియో అనే పేరుకి బదులుగా ఏమని పిలిస్తే బాగుంటుంది? దీనికి ప్రత్యామ్నాయమైన నామమును ఆలోచించాల్సిన అక్కర కలిగినది. 
వారు కొన్ని పేర్లను గూర్చి సూచనలు ఇస్తూ ఆలోచిస్తూన్నారు.

అప్పుడు “ఆకాశవాణి” అనే పేరు తెఱ పైకి వచ్చింది.  
ఆ పేరును సూచించిన వ్యక్తి ఎం.వి.గోపాలస్వామి. 
మొట్టమొదట మైసూరు నుండి ప్రసారాలు ప్రారంభమైనవి. 
M.V.Gopalaswami ఇంటిలో కొత్త నామధేయానికి ఊతం వచ్చింది. 
అప్పుడు ప్రస్తుతం మన శ్రవణేంద్రియలలో చేరే మధుర మాధుర్య నామం "ఆకాశవాణి"  ఊపిరిపోసుకున్నది.  

రవీంద్రనాధటాగూరు ఈ పదాన్ని సాహిత్యంలో తన రచనలలో వాడారు. 
ఐతే ‘రేడియోకి ఆ పేరు పెట్టవలెను ‘ అనే దృష్టితో కాదు- అని వాదాలు  ఉన్నవి.

@@@@@

ఆకాశ వాణి - అశరీర వాణి  (LINK- web magazine)
User Rating:  / 2 
Member Categories - తెలుసా!
Written by kusuma kumari
Wednesday, 30 July 2014 09:43
Hits: 163 

మహాశిల్పి ఆర్నికో

"ఈ నల్లని రాలలో ఏ కన్నులు దాగెనో
ఈ బండల మాటున ఏ గుండెలు మ్రోగునో"
శిల్పకళకు వన్నెలను చేకూర్చిన ఈ పాట మనకు చెవులలో ఉలి శబ్దాలను, 
మనో నేత్రంలో సుందర శిల్పాలను దృశ్యమానం చేస్తుంది.   

నా చిన్నప్పుడు "ఆర్నికా హైర్ ఆయిలు" తరచూ ప్రకటనలలో కనబడేది. ఆ నూనెను కురుల కోసం స్పెషల్ గా తెప్పించుకునే వాళ్ళు. టిబెట్ దేశ శిల్పి పేరు ఇట్లాంటిదే! అరానికో/ అనికో/ అనిగే అని స్థానిక ప్రజల  గౌరవాన్ని పొందిన చారిత్రక వ్యక్తి అతను. 
2] బీజింగ్ లో మియాయింగ్ కోవెల వద్ద ఈతని విగ్రహం ఉన్నది.(Araniko, Miaoying Temple, Beijing) 

॑॑॑॑॑#####

అభయ మల్ల, జయభీమ్ దేవ్ మల్ల పరిపాలనాకాలమున కళా మార్పిడి కార్యక్రమాలు చురుకుగా సాగినవి. అనికో  ఖాట్మండు లోయ ప్రాంతం నివాసి. అనికో జన్మతః శిల్పవిద్యలో ప్రజ్ఞావంతుడు. అనికో నేర్పరితనాన్ని తెలుసుకున్న మల్ల చక్రవర్తి "టిబెట్ లో స్వర్ణ స్థూపమును నిర్మించు, అర్నికో!" ఆదేశించాడు. 

అందుకు సంతోషంగా అంగీకరించాడు ఆర్నికో. నియమనిష్ఠలతో ఆ మహత్కార్యాన్ని పూర్తి చేసాడు. 

యువాన్ వంశ పాలనకు ఆద్యుడైన కుబ్లైఖాన్ నేపాల్, టిబెట్ చిత్ర, శిల్ప కళలను గాంచి ముగ్ధుడు ఐనాడు.  మల్ల ప్రభువులను 'మహాశిల్పి ఆర్నికోని మా సీమకు పంపించండి, ఆతని ద్వారా నవీన శిల్పరీతులను మా ప్రాంతాలలో ఆవిష్కరణలు చేయాలని మా ఆకాంక్ష.' అని కుబ్లైఖాన్ కోరాడు. అందుకు మల్ల చక్రవర్తులు, ఆనికో సంతోషంతో సమ్మతించారు. 

ప్రభువుల అనుజ్ఞతో అనికో చైనాకు వెళ్ళాడు. 

మంగోలు సామ్రాజ్యములోని స్థిరకళలకు అదనపు సొగసులను అందించి, చైతన్యాన్ని నింపాడు అనికో.  

#####

లలిత్ పూర్ మండలంలోని 'పాటన్' (पाटन) అనే గ్రామంలో జన్మించాడు. లలిత్ పూర్ మండలంలోని 'పాటన్ ' (पाटन) అనే గ్రామంలో జన్మించాడు అర్నికో. "ఆరణికో" విగ్రహం కీర్తిపూర్ లోని నేపాల్ భాషా అకాడమీ ప్రాంగణమున ఉన్నది. (Statue of Araniko at Nepal  Bhasa Academy, Kirtipur) 1245 - 1306 CE కాలము వ్యక్తి. 

అమరశిల్పి జక్కన, రువారి మల్లిటమ్మల వలె - ఆరణికో మధ్య, దక్షిణ ఆసియా ఖండ దేశాల కళలకు ఒరవడి పెట్టాడు. నేపాల్, టిబెట్, యువాన్ చీనా మొదలగు దేశాలలో నేటికీ ఆరణికో కళారీతుల ప్రభావం అనుసరణలో ఉన్నదంటే 'అతను నెలకొల్పిన  సరి క్రొత్త విధానాలూ అద్భుతమైనవి అని ఋజువు ఔతూన్నవి.          

##### 

కళాజగతినందు ఆదాన ప్రదానాలు సాధారణం. అభయ మల్ల, జయభీమ్‌ దేవ్ మల్ల  పరిపాలనాకాలమున కళా మార్పిడి కార్యక్రమాలు చురుకుగా సాగినవి. కుబైఖాన్ హిమాలయ కళాపద్ధతులను(trans-Himalayan artistic tradition), చీనా కళల సమ్మిళితమైన నవ్యత్వానికి శ్రీకారం చుట్టాడు. ఇట్టి స్థిరకళల మార్పిడి వలన చైనా సమాజానికి అమోఘ సౌందర్య ఆవిష్కరణలు లభించినవి. ఫలితంగా అక్కడ వర్ణమయ  సృజనాత్మకలు వెల్లివిరిసినవి.                   

#####

ఆర్నికో (అర్నికో) తాత, నాయనమ్మలు మిత్ర, కుందలక్ష్మి. చైనా చారిత్రక ఆధారముల ప్రకారము (ఉచ్ఛారణా పరిణామములో) "మి-తి-ర", "కున్-ది-ల-క్విమెయి" అని మారినవి. తల్లిదండ్రులు "ల-కె-న", "షు-మ-కె-తై"(లక్ష్మణ్, సుమకేతి). 
విజేతల జీవితాలలోని ముఖ్య సంఘటనలను జనులు పదేపదే చేసుకుంటూంటారు. తద్వారా తర్వాతి తరములకు కొన్ని కథలు ఆశువుగానూ, పాటలుగానూ, సాహిత్యరూపేణా నిధులు దొరుకుతూన్నవి. 

ఆర్నికోకు ప్రజలచేత నెమరు వేయబడేటటువంటి అలాంటి స్మృతులు ఉన్నవి. 

తండ్రి బౌద్ధ కోవెలకు బాలుడు ఆర్నికోతో వెళ్ళాడు. మూడేళ్ళ బాల ఆర్నికో, తండ్రిని కొన్ని సందేహాలను అడిగాడు. "ఈ స్తంభములను ఎవరు చెక్కారు? వీని పునాదులను, పైన 'అండా" లను ఎవరు నిర్మించారు?" (wooden sthambha, bhumis, anda) 

మూడేళ్ళ చిన్నారి ప్రశ్నలు  పెద్దల మేధావితనానికి దీటుగా ఉన్నవి. 

అందరూ "ఆనికో గొప్ప శిల్పి ఔతాడు. భవిష్యత్తులో అతడు పేరు ప్రఖ్యాతులను ఆర్జించి, గొప్పవాడౌతాడు." అని అనుకున్నారు.  

వాళ్ళ నమ్మకం, పలుకులు వాస్తవం అయినవి. 

#####

దక్షిణ భారతదేశ కోవెలల పై కప్పులకు "విమానము" అని చెబుతారు. గర్భగుడి, స్తంభములు, రంగమండపము ఇత్యాదులు ఉన్నవి. అట్లాగే బుద్ధదేవుని చైత్యములు, ఆరాధనామందిరములను 'పగోడా' అని పిలుస్తారు.  బుద్ధుని ఆరాధనామందిరములకు 13 వలయాలు ఉంటాయి. పదమూడు రింగులను ఒకదానిపైన ఒకటి పేర్చుటచే అవి క్రమపద్ధతి వలన లయాత్మకత ఒనగూడి, భక్తిభావ, ధ్యాన, ఏకాగ్రతలకు అనువైన వాతావరణాన్ని నెలకొల్పుతాయి.  ఈ విశిష్టతకు మెరుగులు దిద్దిన వాస్తుచిత్రణాశిల్పిఆర్నికో సదా స్మరణీయుడు ఐనాడు.

బీజింగ్, నేపాల్ లోని నేపాల్  కీర్తిపూర్ మున్నగుప్రాంతాలలో అతని ప్రతిమలను ప్రజలు స్థాపించుకున్నారు.         

#####

పగోడా, డగోబాల తేడా:

డగోబాలు ‘గంట ఆకారముతో ఉంటాయి. డగోబాలు నిర్మాణశైలికి ‘మన దేశములోని స్థూపము మంచి ఉదాహరణ. శ్రీలంక (పాత పేరు సింహళము), థాయిలాండ్, కొరియా మొదలైన దేశాలలో సాక్షాత్కరిస్తున్నవి. బౌద్ధ పరివ్రాజకులకు, బౌద్ధ సన్యాసులకు ధ్యానప్రదేశాలుగా ఉపయోగము కలిగినవి.బుద్ధదేవుని చైత్య, ఆరామాల శైలులు వర్ణచిత్రాలను, పుష్పములు, జంతువులు ప్రతీకలుగా ఉన్నవి. ఏనుగులు, ఫలములు, జంతు, వృక్షములు డిజైన్లతో, ఎంబ్రాయిడరీ తీరుతెన్నులై, ఆకట్టుకుంటూంటాయి. హిందూ శిల్పములు దేవతలు, యక్ష, కిన్నెర, కింపురుషులు, మనుష్యులు, సైనికులు, యోధుల సాహసాలు, గజ, శరభ, సింహాది క్రూర మృగాలను వేటాడే దృశ్యాలు అనేక ఉన్నవి. ఇవి కథాకథనశైలికి ప్రతిబింబాలు.  ఆ స్త్రీలు, రామచిలుకలు, మయూరి మున్నగు పెంపుడు పక్షులతో వయ్యారమొలికించే వనితామణులు అలనాటి ప్రజాజీవనవిధానాలను కన్నులకు బొమ్మలు కట్టినట్లు ఉండే విధానము నెలకొన్నది. హంపీలో మహిళల హెయిర్ స్టైల్సు సంఖ్యాపరంగా, వివరణాపరంగా ‘న భూతో న భవిష్యతి|’.

నాటివరకూ మనుజుల సంగీత, నాట్యాది లలితకళలను, నిత్య జీవనశైలిని, వీరుల యుద్ధవిధానాలనూ (మధ్య ప్రదేశ్ లోని ఖజురాహో సుప్రసిద్ధమైనది. చంద్రవంశ రాజైన చండేల ప్రభువులు కొన్ని అడుగులు ముందుకు వేసారు. వారు వాత్స్యాయన కామసూత్రాలను శిల్పములుగా చెక్కించి, ప్రపంచములోని ఇతరదేశాలకు, పాశ్చాత్యులకూ పరిశోధనలకు కేంద్రమైనది.) గ్రీకులు, కుషాణులు, కనిష్క చక్రవర్తి, మొదలైన వారి ప్రభావముచే “గాంధారశైలి” మన దేశానికి లభించినది. అట్లాగే బౌద్ధులు, జైనులు మున్నగువారివలన “ప్రతీక శైలి”ని లబ్ధిగా హిందువులు పొందారు. 

ఈ మార్గమున దృశ్యకళలైన చిత్రలేఖనములు, కుడ్యచిత్రాలు, మురల్ శైలి, ఫ్రెస్కో కళ, అదే తీరుగా ‘డగోబా’ ఆరాధనామందిరములు మన దేశానికి అందిపువచ్చిన కళా విన్నాణాలు. 

 #####

మహాశిల్పి ఆర్నికో ; Link - essay in Webmagazine
User Rating:  / 1 
Member Categories - తెలుసా!
Written by kadambari piduri
Monday, 11 August 2014 07:23
Hits: 106

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

కోణమానిని తెలుగు ప్రపంచం
పేజీ వీక్షణ చార్ట్ 51989 పేజీవీక్షణలు - 989 +1 పోస్ట్‌లు, చివరగా Aug 21, 2014న ప్రచురించబడింది

అఖిలవనిత
పేజీ వీక్షణ చార్ట్ 27446 పేజీవీక్షణలు - 719 పోస్ట్‌లు, చివరగా Aug 14, 2014న ప్రచురించబడింది

Telugu Ratna Malika

పేజీ వీక్షణ చార్ట్ 3673 పేజీవీక్షణలు - 116 పోస్ట్‌లు, చివరగా Apr 17, 2014న ప్రచురించబడింది
{konamanini views = 56470$
కోణమానిని తెలుగు ప్రపంచం
పేజీ వీక్షణ చార్ట్ 51846 పేజీవీక్షణలు - 988 పోస్ట్‌లు, చివరగా Aug 14, 2014న ప్రచురించబడింది }

చుట్టూ మూగిన చిలకల్లారా!

చుట్టూ మూగిన చిలకల్లారా! 
చెట్టూచేమకు కథలే చెప్పి 
వెంటనె వస్తారా? 
మీరు వెంటనె వస్తారా? ...........  
ఈ మా పిల్లలవద్ద, మీరే సొంపగు కథలు నేర్చుకోండీ!
కంచికి పోవని కమ్మని గమ్మత్తు కథలను నేర్వండి ||
;
కొమ్మల వాలిన కోయిలలారా! 
చిగురుటాకులకు పాటలు నేర్పి, 
వెంటనె వస్తారా? 
మీరు వెంటనె వస్తారా? ...........  
ఈ మా పిల్లలవద్ద, మీరే సొగసౌ గానం నేర్వండి 
మహతి, కచ్ఛపి వీణలెరుగని పాటలునేర్వండి  ||
;
పూవుల షికార్ల తుమ్మెదలారా!
పుప్పొడి గ్రోలే మధుపములా! 
పూలకు తేనెలమాటలు నేర్పి
వెంటనె వస్తారా? 
మీరు వెంటనె వస్తారా? ...........  
ఈమా పిల్లలవద్ద, వాణీరాయంచ శిష్యుడైనది ;
సుధామాధురిని మించిన పలుకులు కమ్మగ నేర్వండి ||

చుట్టూ మూగిన చిలకల్లారా! (LINK web magazine "New Awa)

User Rating:  / 1 
Member Categories - బాల
Written by kusuma kumari
Friday, 13 June 2014 16:08
Hits: 186 [2 comments]

{konamanin views - 56402} 

Happy independence day august 15 2014 

స్వాతంత్ర్య ఉత్సాహ శుభాకాంక్షలు